تفاوت amd و intel در چیست؟

دو شرکت AMD و Intel، دو غول تکنولوژی جهان هستند که با معرفی نوآوری‌های پیاپی، استانداردهای جدیدی را در بازار پردازنده‌ها تعیین می‌کنند. آغاز این رقابت به دهه 1980 برمی‌گردد، زمانی که AMD به عنوان تأمین‌کننده ثانویه تراشه‌های اینتل آغاز به کار کرد. تا پیش از آن اینتل با فناوری پیشرفته و بودجه تحقیق و توسعه گسترده، سال‌ها پیشتاز بازار بود، اما معماری Zen از AMD در 2017 باعث شد این تعادل دوباره برهم زده شود. 

این نوآوری، تعداد هسته‌ها، کارایی انرژی و عملکرد چندگانه را دگرگون کرد و رقابت را به سطحی تازه کشاند. به طور کلی انتخاب بین این دو برند، بیشتر به نیاز کاربر بستگی دارد تا برتری مطلق یک برند بر دیگری؛ با این حال اگر برای شما نیز سؤال است که تفاوت AMD و Intel در چیست؟ با ادامه این مطلب همراه ما باشید. در این مقاله، به بررسی جامع ویژگی‌ها، عملکرد، و کاربردهای هر 2 برند می‌پردازیم.

پردازنده‌های AMD: ترکیب قدرت، کارایی و قیمت

AMD با معرفی معماری Zen با ترکیب هسته‌های پرقدرت، مدیریت بهتر انرژی، و قیمت مناسب، به گزینه‌ای ایده‌آل برای گیمرها، تولیدکنندگان محتوا، و کاربران حرفه‌ای تبدیل شده است. در ادامه، اصلی‌ترین سری‌های AMD و ویژگی‌های برجسته‌شان را بررسی می‌کنیم.

سری Ryzen

این سری شامل مدل‌های متنوعی است که هر کدام برای نیازهای خاصی طراحی شده‌اند. از کاربردهای سبک تا سنگین، سری‌های Ryzen توانسته‌اند جایگاه خود را در بازار تثبیت کنند. در ادامه مدل‌های این سری را بررسی می‌کنیم:

• Ryzen 3: این مدل برای کاربران عمومی و وظایف روزمره مانند وب‌گردی، کارهای اداری و فعالیت‌های سبک طراحی شده است. این پردازنده‌ها معمولاً دارای ۴ هسته و ۸ رشته هستند و با هزینه کم، گزینه‌ای مناسب برای سیستم‌های اقتصادی محسوب می‌شوند. 
• Ryzen 5: این مدل بیشتر برای گیمرها و کاربران نیمه‌حرفه‌ای که به بازی، استریمینگ و انجام کارهای چندوظیفه‌ای نیاز دارند، مناسب است. این سری معمولاً دارای ۶ یا ۸ هسته است و از فناوری SMT برای پشتیبانی از چندرشته‌ای بهره می‌برد. عملکرد متعادل این پردازنده‌ها آن‌ها را به گزینه‌ای محبوب تبدیل کرده است. 
• Ryzen 7: این مدل نیز برای کاربردهای حرفه‌ای مانند ویرایش ویدئو، رندرینگ و شبیه‌سازی طراحی شده است. این پردازنده‌ها معمولاً دارای ۸ هسته و ۱۶ رشته هستند و با حافظه کش L3 بالا، برای اجرای برنامه‌های سنگین بهینه‌سازی شده‌اند. 
• Ryzen 9:‌ این مدل برای تولیدکنندگان محتوا و کاربردهای فراتر از حد معمول طراحی شده است. این سری تا ۱۶ هسته و ۳۲ رشته را پشتیبانی می‌کند و از فناوری 3D VCache برای بهبود عملکرد بازی‌ها بهره می‌برد. 
• Ryzen Threadripper: این مدل برای ورک‌استیشن‌ها و سرورهایی که به محاسبات فوق‌العاده سنگین نیاز دارند، طراحی شده است. این سری تا ۶۴ هسته را پشتیبانی می‌کند و از فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند PCIe 5.0 و DDR5 بهره می‌برد. 

سری Athlon 

این سری برای کاربران با بودجه محدود و سیستم‌های میان‌رده طراحی شده است. که در ادامه انواع آن را معرفی می‌کنیم:

• ‌‌‌‌ ‌‌Athlon X4‌‌‌: پردازنده ۴ هسته‌ای بدون گرافیک یکپارچه است که برای کاربردهای اداری و سیستم‌های قدیمی مناسب است. عملکرد پایه‌ای را برای وبگردی، اجرای برنامه‌های سبک و مولتی‌تاسکینگ ساده فراهم می‌کند.‌ 
• ‌‌‌‌ ‌‌Athlon 5000 Series‌‌: مانند Athlon 5350 با گرافیک R3 طراحی شده است و برای کاربردهای روزمره و سرگرمی ایده‌آل است. قیمت مقرون‌به‌صرفه دارد و توان پردازشی کافی برای استریمینگ ویدیو و بازی‌های قدیمی را ارائه می‌دهد.‌ 
• ‌‌‌‌ ‌‌Athlon 200GE/3000G‌‌: ترکیب CPU و GPU (گرافیک Vega) در یک تراشه است که برای گیمینگ سبک و محتوای چندرسانه‌ای مناسب است. مصرف انرژی پایین (تا ۳۵ وات) دارد و برای لپ‌تاپ‌ها و مینی‌پی‌سی‌ها انتخابی مناسب است.‌ 
• ‌‌‌‌ ‌‌Athlon Mobile‌‌: نسخه قابل حمل برای لپ‌تاپ‌هاست که تعادل بین عملکرد و مصرف برق را به خوبی مدیریت می‌کند. از گرافیک یکپارچه پشتیبانی می‌کند تا کاربردهای روزمره را بدون نیاز به کارت گرافیک مجزا اجرا کند.‌ 

‌‌‌سری APU (AMD)‌‌‌ 

APUها ترکیبی از پردازنده و گرافیک در یک تراشه هستند و مصرف انرژی کمی دارند. نسل‌های APU عبارت‌اند از:

• ‌‌‌‌ ‌‌APUهای نسل اول‌‌: مانند سری Bristol Ridge با معماری Excavator هستند و پایه‌گذار ترکیب CPU و GPU در تراشه واحد بودند. عملکرد گرافیکی محدودی دارند که برای بازی‌های قدیمی و برنامه‌های چندمنظوره کافی است.‌ 
• ‌‌‌‌ ‌‌APUهای نسل دوم و سوم‌‌‌: با معماری Zen و گرافیک Vega طراحی شده‌اند و عملکرد چشمگیری در گیمینگ و پردازش موازی ارائه می‌دهند. از فناوری‌های مدرن مانند PCIe 3.0 و DDR4 پشتیبانی می‌کنند تا سیستم‌های نسل جدید را تقویت کنند.‌ 

‌‌‌سری EPYC (AMD)‌‌ ‌

 این سری برای دیتا سنترها و سرورهای ابری طراحی شده است. پردازنده‌های EPYC تا ۹۶ هسته را پشتیبانی می‌کنند و از حافظه ECC و امنیت سطح بالا بهره می‌برند. نسل‌های مختلف این سری به شرح زیر است:

• ‌‌‌‌ ‌‌EPYC 7001 Series (Naples)‌‌ ‌: اولین نسل EPYC با معماری Zen است و حداکثر ۳۲ هسته برای سرورهای میان‌رده ارائه می‌دهد. از حافظه ECC و ۱۲۸ خط PCIe 3.0 پشتیبانی می‌کند تا پایداری و مقیاس‌پذیری را تضمین کند.‌ 
• ‌‌‌‌ ‌‌EPYC 7002 Series (Rome)‌‌ ‌: نسل دوم با معماری Zen 2 است و حداکثر ۶۴ هسته برای مجازی‌سازی و ابرپلتفرم‌ها طراحی شده است. امنیت را با فناوری SEV بهبود می‌دهد و مصرف انرژی را کاهش می‌دهد.‌ 
• ‌‌‌‌ ‌‌EPYC 7003 Series (Milan)‌‌ ‌: نسل سوم با Zen 3 سرعت پردازش را افزایش داده و تأخیر در تحلیل داده‌ها را کاهش می‌دهد. از PCIe 4.0 و حافظه DDR4-3200 پشتیبانی می‌کند تا عملکرد بهینه‌ای ارائه دهد.‌ 
• ‌‌‌‌ ‌‌EPYC 9004 Series (Genoa)‌‌ ‌: نسل چهارم با Zen 4 و تا ۹۶ هسته است و برای دیتاسنترهای پیشرفته با PCIe 5.0 و DDR5 طراحی شده است. عملکرد دو برابری نسبت به نسل قبل در هوش مصنوعی ارائه می‌دهد.‌ 
• ‌‌‌‌ ‌‌EPYC 9005 Series (Bergamo)‌‌ ‌: نسل پنجم با تا ۱۲۸ هسته برای مجازی‌سازی و برنامه‌های مقیاس‌پذیر طراحی شده است. مصرف انرژی کمتری دارد و توان پردازشی بالاتری برای سیستم‌های ابری فراهم می‌کند.‌ 
• ‌‌‌‌ ‌‌EPYC Embedded‌‌ ‌: مدل‌های تعبیه‌شده برای سیستم‌های صنعتی، شبکه‌های ارتباطی و دستگاه‌های تخصصی هستند. پایداری و امنیت بالایی برای محیط‌های حساس ارائه می‌دهند.

مزایای کلیدی AMD در مقابل Intel 

مهم‌ترین تفاوت AMD و Intel را می‌توان در معماری Zen جست‌وجو کرد که بهبود چشمگیری در IPC (دستورات در هر سیکل) ایجاد کرده است؛ به نحوی که در هر نسل بین ۱۵ تا ۵۲ درصد افزایش یافته و مصرف انرژی را نیز کاهش داده است. سایر مزایای AMD عبارت است از:

فناوری Chiplet و‌ 3D VCache

فناوری چیپلت با استفاده از تراشه‌های کوچک، امکان افزایش تعداد هسته‌ها و کاهش هزینه‌ها را فراهم کرده است. فناوری 3D VCache نیز حجم کش L3 را تا ۱۴۴ مگابایت افزایش داده و تأخیر در فرایند بازی‌ها را کاهش می‌دهد. 

سرعت و عملکرد

AMD با افزایش تعداد هسته‌ها و رشته‌ها در پردازنده‌های خود، عملکرد چندوظیفه‌گری و رندرینگ را به طور چشمگیری بهبود بخشیده است. علاوه بر این، AMD از استانداردهای پیشرفته‌ای مانند PCIe 5.0، DDR5 و USB4 پشتیبانی می‌کند که سرعت و عملکرد سیستم‌ها را به طور قابل توجهی بهبود می‌بخشد که برتری خاصی به این پردازنده‌ها بخشیده است.

قیمت بهتر

AMD با ارائه پردازنده‌هایی با قیمت مناسب‌تر نسبت به رقبای خود، مانند Intel، توانسته است ارزش خرید بالایی را برای کاربران فراهم کند. به عنوان مثال، Ryzen 9 7950X3D در مقایسه با Core i913900K، عملکردی مشابه یا بهتر را با هزینه کم‌تری ارائه می‌دهد. به عنوان مثال، Ryzen 9 7950X3D با قیمت حدود 800 دلار، رقیب جدی برای Intel Core i913900K (1,000 دلار) است. 

افزایش کارایی

 فرایند ۵ نانومتری TSMC این پردازنده‌ها مصرف انرژی را بهینه کرده و کارایی سیستم‌ها را افزایش داده است. همچنین، سوکت‌های AM4 و AM5 با پشتیبانی طولانی‌مدت، امکان ارتقای آسان‌تر و کاهش هزینه‌های جانبی را برای کاربران فراهم می‌کنند. 

کاربردهای تخصصی

در زمینه کاربردهای تخصصی، AMD عملکردی بی‌نظیر دارد. برای گیمرها، Ryzen 7 7800X3D با فناوری 3D VCache، فریم‌ریت‌های بالا در بازی‌های AAA را ممکن می‌سازد و تجربه گیمینگ را به سطح جدیدی می‌رساند. 

مناسب برای تولید محتوا

برای تولیدکنندگان محتوا، Ryzen 9 7950X با تعداد هسته‌های بالا و قدرت پردازشی فوق‌العاده، گزینه‌ای ایده‌آل برای رندرینگ ویدئوهای 8K و شبیه‌سازی‌های سنگین است. 

برتری سرورها

در بخش سرورها، EPYC 9004 (Genoa) با ۹۶ هسته، عملکردی بی‌نظیر برای مراکز داده و کاربردهای ابری ارائه می‌دهد و نیازهای سازمان‌ها را به طور کامل پوشش می‌دهد.

انواع پردازنده‌های Intel: پیشتاز در صنعت

در توضیح فرق AMD و Intel باید اشاره کرد که Intel سری Core، همچنان در بسیاری از زمینه‌ها پیشتاز است. این پردازنده‌ها با معماری Intel 7 (10 نانومتر) و فناوری Hybrid Architecture (ترکیب هسته‌های عملکردی PCore و کارآمد ECore) در نسل 13 خود، عملکرد تک‌رشته‌ای برتری دارند.

اینتل با ارائه طیف گسترده‌ای از پردازنده‌ها، نیازهای مختلف کاربران را از سطوح مبتدی تا حرفه‌ای پوشش می‌دهد. هر یک از سری‌های اینتل برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم. 

Core i3 

Core i3 برای کاربری‌های ساده، اداری و سیستم‌های اقتصادی طراحی شده است. این پردازنده‌ها معمولاً مجهز به ۴ هسته و ۸ رشته هستند و از فناوری Intel UHD Graphics برای اجرای بازی‌‌های سبک بهره می‌برند. به عنوان مثال، مدل Core i313100 عملکرد مناسبی برای کارهای روزمره و فعالیت‌های سبک ارائه می‌دهد. 

Core i5 

Core i5 محبوب‌ترین گزینه برای گیمرها و کاربران عمومی است. این سری با ترکیبی از هسته‌های عملکردی (PCore) و کارآمد (ECore)، تعادل خوبی بین قدرت و مصرف انرژی ایجاد می‌کند. به عنوان مثال، مدل Core i513600K با ۱۴ هسته (۶ PCore + ۸ ECore) و ۲۰ رشته، عملکردی نزدیک به پردازنده‌های پرچم‌دار را ارائه می‌دهد و برای بازی‌ها و کارهای چندوظیفه‌ای مناسب است. 

Core i7 

Core i7 برای کاربردهای سنگین مانند ویرایش ویدئو 4K، استریمینگ و گیمینگ حرفه‌ای طراحی شده است. این پردازنده‌ها با تعداد هسته‌ها و رشته‌های بیشتر، عملکردی قوی برای کارهای حرفه‌ای ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، مدل Core i713700K با ۱۶ هسته و ۲۴ رشته، در تست‌های چندرشته‌ای عملکردی قابل‌رقابت با Ryzen 7 7700X دارد. 

Core i9 

Core i9 پرچم‌دار سری Core اینتل است و برای کارهای حرفه‌ای مانند رندرینگ 3D و شبیه‌سازی‌های علمی طراحی شده است. این پردازنده‌ها با تعداد هسته‌های بالا و فرکانس‌های بوست شده، عملکردی بی‌نظیر ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، مدل Core i913900K با ۲۴ هسته و فرکانس بوست تا ۵.۸ گیگاهرتز، یکی از قدرتمندترین پردازنده‌های بازار است. 

Xeon 

Xeon سری پردازنده‌های سروری اینتل است که با پایداری و امنیت بالا طراحی شده‌اند. این پردازنده‌ها برای دیتاسنترها و کاربردهای سازمانی ایده‌آل هستند. به عنوان مثال، سری Xeon Scalable نسل ۴ با پشتیبانی از حافظه ECC و تا ۶۰ هسته، عملکردی فوق‌العاده برای محیط‌های حرفه‌ای ارائه می‌دهد. 

 برتری‌های Intel نسبت به AMD 

در خصوص تفاوت Intel با AMD می‌توان گفت که اینتل با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، عملکرد پردازنده‌های خود را به سطح فوق‌العاده‌ای رسانده است. یکی از مهم‌ترین مزایای اینتل، عملکرد تک‌رشته‌ای قوی است که برای بازی‌ها و برنامه‌های قدیمی بسیار مناسب است. به عنوان مثال، Core i912900K در تست‌های گیمینگ مانند Cyberpunk 2077، میانگین ۱۴۵ FPS را در رزولوشن 1080p ارائه می‌دهد. در ادامه مهم‌ترین مزایای این پردازنده‌ها را بررسی می‌کنیم: 

گرافیک یکپارچه پیشرفته 

گرافیک یکپارچه اینتل نیز یکی از نقاط قوت این برند است. سری Intel Iris Xe در مقایسه با گرافیک‌های یکپارچه AMD (مانند Radeon Vega)، عملکرد بهتری در اجرای بازی‌های سبک مانند Fortnite یا Valorant دارد و حتی تا ۶۰ FPS در تنظیمات متوسط را ممکن می‌سازد. این مزیت برای لپ‌تاپ‌های نازک و سبک که به کارت گرافیک مجزا مجهز نیستند، حیاتی است. 

مدیریت بهینه بار

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های AMD و Intel در این است که مدل‌های K و KF اینتل با قابلیت اورکلاک و ابزار Intel Extreme Tuning Utility (XTU)، امکان افزایش فرکانس و بهبود عملکرد را برای کاربران حرفه‌ای فراهم می‌کنند. 

عملکرد روان

همچنین، اینتل از فناوری‌هایی مانند DDR5 (پشتیبانی از حافظه‌های سریع‌تر)، PCIe 5.0 (سرعت انتقال داده تا دوبرابر نسل قبل)، Intel Thread Director (مدیریت هوشمند بار کاری بین هسته‌های عملیاتی و کارآمد)، استفاده می‌کند که به بهینه‌سازی عملکرد در حجم کاری‌های سنگین مانند رندرینگ یا استریمینگ کمک می‌کند. 

مناسب برای هوش مصنوعی

اینتل با فناوری Intel Deep Learning Boost (DL Boost)، عملیات مبتنی بر هوش مصنوعی را تا ۲۰٪ سریع‌تر از رقبا انجام می‌دهد. این قابلیت در نرم‌افزارهایی مانند Adobe Premiere Pro برای ویرایش ویدئو یا در مدل‌های یادگیری ماشینی کاربردی است. 

اتصالات پیشرفته

پردازنده‌های اینتل از فناوری‌های اتصالی مانند Thunderbolt 4 (پهنای باند ۴۰ گیگابیت بر ثانیه) و WiFi 6E پشتیبانی می‌کنند که برای انتقال سریع فایل، اتصال به صفحه‌نمایش ۸K یا استفاده از اینترنت پرسرعت در لپ‌تاپ‌ها بی‌نظیر است. این قابلیت‌ها در پردازنده‌های AMD به صورت داخلی وجود ندارند و نیاز به تراشه‌های جانبی دارند. 

قدرت بالا در حوزه سرور 

سری Xeon اینتل در بازار سرورها و ایستگاه‌های کاری با قابلیت‌هایی مانند Intel vPro (امنیت و مدیریت پیشرفته) و حمایت از حافظه‌های ECC، همچنان رقیب جدی برای AMD EPYC محسوب می‌شود. این پردازنده‌ها برای مراکز داده و تحلیل‌های بزرگ‌داده یا Big Data بهینه‌سازی شده‌اند. 

برتری در حوزه تولید محتوا 

با ترکیب هسته‌های عملیاتی (Performance Cores) و کارآمد (Efficient Cores) در معماری Intel Hybrid، پردازنده‌هایی مانند Core i713700K توانایی اجرای هم‌زمان ویدئوی ۸K، رندرینگ سه‌بعدی و استریمینگ را بدون کاهش عملکرد دارند. این مزیت در پردازنده‌های AMD با معماری سنتی CCD/CCX کمتر مشهود است. 

اکوسیستم بهینه 

اینتل با همکاری مستقیم با توسعه‌دهندگان نرم‌افزار، کتابخانه‌هایی مانند Intel oneAPI و OpenVINO را ارائه کرده که از سخت‌افزارهای خود بهترین بهره‌وری را می‌گیرند. همچنین، کامپایلرهای Intel C++ عملکرد بهینه‌تری برای برنامه‌های مبتنی بر x86 فراهم می‌کنند. 

امنیت بالا 

فناوری Intel SGX (Software Guard Extensions) و Intel CET (Controlflow Enforcement Technology) از داده‌های حساس در برابر حملات سایبری محافظت می‌کنند. این قابلیت‌ها برای کاربردهای بانکداری، بلاک‌چین و ابر پلتفرم‌ها بسیار حیاتی هستند. 

جدول مقایسه سی‌پی‌یوهای AMD و Intel 

در خصوص مقایسه این دو پردازنده می‌توان گفت پردازنده‌های AMD در پردازش‌های چندرشته‌ای و مصرف بهینه انرژی عملکرد بهتری دارند، در حالی که پردازنده‌های Intel با فرکانس بالاتر، در اجرای بازی‌ها و پردازش‌های تک رشته‌ای برتری دارند. 

اگر به دنبال گیمینگ حرفه‌ای هستید، Intel Core i913900KS بهترین گزینه محسوب می‌شود، اما برای رندرینگ و پردازش‌های محاسباتی سنگین، AMD Ryzen 9 7950X3D انتخاب مناسب‌تری است. 

همچنین، برای استفاده عمومی و روزمره، پردازنده‌های Intel Core i712700K و AMD Ryzen 7 7700X گزینه‌های متعادلی به شمار می‌روند. جدول زیر برای بررسی تفاوت AMD و Intel ارائه شده است:

جدول مقایسه پردازنده‌های AMD و Intel

مشخصات	AMD Ryzen 9 7950X3D	AMD Ryzen 7 7700X	Intel Core i913900KS	Intel Core i713700K	Intel Core i712700K
تعداد هسته‌ها	16	8	24	16	12
تعداد رشته‌ها	32	16	32	24	20
فرکانس پایه	4.5 GHz	4.5 GHz	3.2 GHz	3.4 GHz	3.6 GHz
حداکثر فرکانس بوست	5.4 GHz	4.7 GHz	6 GHz	5.3 GHz	4.9 GHz
حافظه کش (Cache)	16MB	8MB	36MB	30MB	25MB
قابلیت اورکلاک	بله	بله	بله	بله	بله
مصرف برق (TDP)	120W	105W	253W	219W	190W
عملکرد در بازی‌ها	بالا	متوسط	بسیار بالا	بالا	متوسط
کارایی در پردازش‌های چند رشته‌ای	عالی	خوب	عالی	خیلی خوب	خوب
کاربردها	رندرینگ، بازی‌های سنگین، تولید محتوا	بازی‌های نیمه‌حرفه‌ای، پردازش‌های روزمره	گیمینگ حرفه‌ای، پردازش‌های سنگین	کاربری ترکیبی (بازی و تولید محتوا)	استفاده عمومی و اداری

جمع بندی

در این مقاله با بررسی تفاوت AMD و Intel توضیح داده شد که همه چیز به نیازها و اولویت‌های کاربران بستگی دارد. اگر بودجه محدودی دارید و به دنبال ارزش خرید بالا هستید، AMD گزینه‌ای مناسب است. همچنین، اگر قصد دارید از سوکت AM4 استفاده کنید و در آینده پردازنده خود را ارتقا دهید، AMD انعطاف‌پذیری بیشتری را در اختیار شما قرار می‌دهد. 

از سوی دیگر، اگر عملکردهای سنگین اولویت اصلی شماست و به بهترین عملکرد تک‌هسته‌ای نیاز دارید، Intel انتخاب بهتری است. پردازنده‌های اینتل مانند Core i713700K با گرافیک یکپارچه Iris Xe، گزینه‌ای عالی برای سیستم‌هایی بدون کارت گرافیک اختصاصی هستند. در نهایت، انتخاب هر برند به نوع کاربری، بودجه و اهداف شما بستگی دارد. لطفا نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید. 

سوالات متداول