ssl چیست و چه مزایایی دارد؟ | نحوه کارکرد + انواع

همه ما انتظار داریم فضای اینترنت امن‌تر باشد و کارشناسان شب و روز روی این مسئله کار می‌کنند. تمام داده‌های حساسی که در بستر اینترنت با مخاطبان مورد اعتماد به اشتراک می‌گذاریم، باید به‌دقت با الگوریتم‌های رمز‌نگاری محافظت شوند. لایه سوکت ایمن (SSL) نوعی پروتکل رمزنگاری است که امنیت داده‌های انتقالی بین مرورگر وب و سرور را تامین و تضمین می‌کند. در این مقاله تصمیم قصد داریم ببینیم ssl چیست، چه مزیت‌هایی دارد، چطور اتصالات غیرمحافظت‌شده را تشخیص می‌دهد و از داده‌های ما محافظت می‌کند. همراه ما باشید.

SSL چیست؟

اجازه دهید قبل از هرچیز با این مفهوم آشنا شویم و ببینیم ssl چیست.

SSL مخفف «Secure Sockets Layer» به معنی « لایه سوکت امن» است که حریم خصوصی، احراز هویت و یکپارچگی ارتباطات اینترنتی را فراهم می‌کند. هدف این پروتکل تضمین ارتباط امن و ایجاد یک کانال کاملا مطمئن بین مرورگر وب و سرور وب است.

وقتی داده‌های حساسی را در وب‌سایتی وارد می‌کنید که با SSL رمزگذاری شده است (مثل جزئیات کارت اعتباری)، یک‌سری الگوریتم‌های رمزگذاری این داده‌ها را به‌هم ریخته می‌کنند تا هکرها قادر به مشاهده آن نباشند. به این ترتیب جلسه امنی فراهم می‌شود که داده‌های حیاتی کاربر را ایمن نگه می‌دارد و داده‌های صحیح فقط برای وب‌سایت موردنظر قابل مشاهده است.

البته ssl حفاظت از داده‌ها را صرفا به یک وب‌سایت و یک کاربر محدود نمی‌کند. فرآیندهای رمزگذاری و رمزگشایی این پروتکل بین دو سرور هم قابل اجرا هستند که از نمونه‌های آن می‌توان بهOutlook Web Access و Microsoft Exchange اشاره کرد.

چرا SSL اینقدر مهم است؟

در اصل داده‌های صفحات وب به‌صورت متن ساده منتقل می‌شوند که هرکسی قابلیت خواندن آنها را دارد. برای مثال اگر از یک وب‌سایت فروشگاهی دیدن می‌کنید، سفارش می‌دهید و شماره کارت خود را وارد می‌کنید، اطلاعات حساب کاربری شما بدون هیچگونه محافظتی در سراسر اینترنت منتقل می‌شود. SSL معرفی شد تا با اصلاح این مشکل، از حریم خصوصی کاربران محافظت کند. این تکنولوژی داده‌های منتقل شده میان کاربر و وب‌سرور را رمزگذاری می‌کند تا هرکسی که سعی دارد آنها را بخواند، چیز جز یک‌سری کاراکتر درهم عایدش نشود. حالا شماره کارت خریدار کاملا امن است و فقط وب سایت مقصد می‌تواند آن را بخواند.

از طرفی تکنولوژی SSL جلوی برخی از حملات سایبری را می‌گیرد. دیگر مهاجمان نمی‌توانند برای فریب کاربران و سرقت داده‌های آنها، وب‌سایت‌های جعلی راه‌اندازی کنند. همچنین از دستکاری داده‌ها توسط عوامل نفوذگر جلوگیری می‌کند.

آیا SSL همان TLS است؟

SSL را می‌توان پدربزرگ پروتکل دیگری به نام TLS معرفی کرد که برای اولین بار در سال 1999 توسط کارگروه مهندسی اینترنت (IETF) به‌عنوان نسخه به‌روزرسانی شده SSL معرفی شد. از آنجا که IETF مسئولیت این به‌روزرسانی را برعهده داشت و دیگر پای شرکت نت اسکیپ وسط نبود، نامش به TLS تغییر کرد. البته تفاوت قابل ملاحظه‌ای میان نسخه آخر SSL و اولین نسخه TLS دیده نمی‌شود و این تغییر نام صرفا برای اعلام تغییر مالکیت بود.

امروز این دو اصطلاح به کرات با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند، چون هنوز ارتباط زیادی با هم دارند. برخی از افراد هنوز به‌جای TLS از همان کلمه SSL استفاده می‌کنند و برخی دیگر اصطلاح رمزگذاری SSL/TLS را جایگزین کرده‌اند.

نحوه عملکرد ssl چیست؟

هدف اصلی SSL ایجاد یک اتصال لایه انتقال امن بین دو نقطه پایانی سرور و کلاینت است و این عمل را با دو پروتکل دست‌دهی (Handshake) و ضبط (Record) انجام می‌دهد:

• پروتکل Handshake اعتبار سرور (و در صورت تمایل مشتری) را تأیید کرده و بعد از مذاکره با مجموعه‌های رمزنگاری، کلید مشترک را تولید می‌کند.
• پروتکل Record هر اتصال را ایزوله کرده و از کلید مشترک برای ایمن‌سازی ارتباطات تا پایان جلسه استفاده می‌کند.

برای مطالعه بیشتر مقاله منظور از کلاینت چیست را پیشنهاد می کنیم.

آیا SSL روی ایمیل هم کار می‌کند؟

بله البته. اکثر ارائه‌دهندگان خدمات ایمیل از SSL برای رمزگذاری پیام‌های کاربران استفاده می‌کنند. خیلی وقت‌ها این گزینه به‌طور خودکار در تنظیمات ایمیل بررسی می‌شود و برای بازیابی پیغام‌های حاوی پیام خطا، لازم است کاربر تیک این گزینه را بردارد. اما به هر حال فعال بودنش داده‌ها را روی یک مسیر کاملا امن ارسال می‌کند. شرکت‌هایی که قصد دارند سرویس ایمیل خود را راه‌اندازی کنند، بد نیست درباره امکان استفاده از آن با تیم IT مجموعه صحبت کنند و مطمئن شوند فعال کردن آن مشکلات امنیتی هنگان ارسال تصاویر یا پیغام‌های متنی را از میان برمی‌دارد.

گواهی SSL چیست و چطور کار می‌کند؟

گواهی SSL یک گواهی دیجیتال است که هویت یک سایت را تأیید می‌کند. زمانی که گواهی‌های SSL روی سرور وب نصب می‌شوند، از یک سیستم جفت کلید عمومی/خصوصی برای راه‌اندازی پروتکل HTTPS و فعال‌سازی اتصالات ایمن بین کلاینت و سرور استفاده می‌کنند. چنانجه منبعی قابل اعتماد گواهی SSL وب سرور داشته باشد، به این معنی است که جلوی دسترسی غیرمجاز هکرها به اطلاعات شخصی را می‌گیرد و قابل اعتماد است.

محتویات گواهی ssl چیست؟

در وب‌سایت‌هایی که گواهی ssl دارند، اگر روی آیکن قفل کوچکی که کنار اسم وب‌سایت می‌بینید کلیک کنید، می‌توانید ببینید اطلاعات کلیدی گواهی ssl چیست و چه مواردی را شامل می‌شود. معمولا نام دارنده گواهی، نام کسی که گواهی را صادر کرده و تاریخ انقضای آن قابل مشاهده است. همچنین گواهی SSL جزئیاتی در مورد صادرکننده گواهی، یک کپی از کلید عمومی صادرکننده و امضای دیجیتال او را نیز نمایش می‌دهد.

برای وب‌سایت خود گواهی SSL تهیه کنید

اگر صاحب وب‌سایتی هستید که کاربران با نام کاربری و رمزعبور وارد آن می‌شوند یا اطلاعات خصوصی مثل شماره کارت اعتباری خود را در اختیار شما می‌گذارند، برای اطمینان از ایمن بودن انتقال این داده‌ها به گواهی SSL نیاز دارید. البته بسیاری از وب‌سایت‌ها بدون آنکه بدانند ssl چیست، گواهی آن را برای وب‌سایت اخذ می‌کنند تا از مزیت‌های آن بهره‌مند شوند.

مثلا الگوریتم گوگل به وب‌سایت‌هایی که گواهی ssl دارند پاداش می‌دهد. از طرفی اعتماد کاربران به وب‌سایت بیشتر می‌شود. به همین خاطر این روزها اکثر وب‌سایت‌هایی که در بستر اینترنت فعالیت می‌کنند، گواهینامه SSL دارند.

نحوه پیاده‌سازی گواهی SSL در سایت

بسته به نحوه میزبانی سایت، روش‌های مختلفی هست که کاربران گواهی SSL را به سایت اضافه کنند. داشتن این گواهی مخصوصا اگر وب‌سایت نماد تجارت الکترونیک داشته باشد، کاملا ضروری است. به همین خاطر بیشتر ارائه دهندگان خدمات هاستینگ بزرگ اغلب در طرح‌های میزبای گواهی SSL را هم در نظر می‌گیرند.

همچنین گاهی امکان انتقال یک SSL از هاست‌های دیگر وجود دارد. کافی است با در نظر گرفتن دستورالعمل‌های سایت میزبان، گواهی از سرور اصلی به سرور جدید منتقل شود. البته گاهی مقامات صدور گواهی از کاربران می‌خواهد برای هر سروری که قرار است میزبان گواهی ssl باشد، لایسنس خریداری کنند.

چطور بفهمیم وب‌سایت ما SSL دارد؟

وقتی از یک وب‌سایت با گواهی SSL بازدید می‌کنیم، چند تفاوت کاملا آشکار روی مرورگر وجود دارد که همه ما بدون هیچ دانشی می‌توانیم چک کنیم. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. نشانی اینترنتی با «https» شروع می‌شود؛ نه «http»

تیتر این بخش کاملا واضح و گویاست. این نکته را همیشه یادتان باشد. وب‌سایتی که با SSL رمزگذاری شده باشد، یک S اضافه دارد که مخفف کلمه «Secure» به معنی امن است. گاهی متن «https» به رنگ سبز نمایش داده می‌شود و یک قفل سبز رنگ هم کنار آن دیده می‌شود.

2. یک آیکن کلید روی نوار URL مشاهده می‌شود

بسته به تنظیمات مرورگر، آیکن قفل سمت چپ یا راست نوار URL نمایش داده می‌شود. برای مثال در کروم و سافاری این علامت در سمت چپ آدرس بار قرار می‌گیرد و امن بودن صفحه را نشان می‌دهد. کاربران می‌توانند روی این قفل کلیک کنند و اطلاعات بیشتری در مورد وب‌سایت و شرکت ارائه‌دهنده گواهی به‌دست آورند.

3. وب‌سایت گواهی معتبر دارد؛ نه منقضی

گاهی اوقات در آدرس بار مرورگر عبارت https را می‌بینیم؛ اما ممکن است گواهی وب‌سایت منقضی شده باشد. در این صورت هم اتصال کاربر ایمن نخواهد بود. بنابراین بهتر است با بررسی مجدد اطلاعات گواهی، از معتبر بودن آن اطمینان حاصل کنید.

انواع مختلف گواهی SSL چیست؟

اکنون که با این پروتکل و اهمیت کسب گواهینامه آن آشنا شدیم، بیایید ببینیم انواع گواهینامه ssl چیست.

• گواهینامه SSL اعتبارسنجی توسعه‌یافته (EV SSL)
• گواهینامه SSL اعتبارسنجی سازمان (OV SSL)
• گواهینامه SSL اعتبارسنجی دامنه (DV SSL)
• گواهینامهSSL  وایلد کارت (Wildcard SSL)
• گواهینامه SSL چند دامنه‌ای (MDC SSL)
• گواهینامه SSL ارتباطات یکپارچه (UCC SSL)       

۱. گواهینامه SSL اعتبارسنجی توسعه‌یافته (EV SSL)

این امن‌ترین نوع گواهینامه ssl است که تنها پس از احراز هویت صاحب دامنه اعطا می‌شود. ابتدا باید مشخص کنید که:

• چه کسی هستید؟
• چه هدفی دارید؟
• ثابت کنید همان که می‌گویید، هستید.

۲. گواهینامه SSL اعتبارسنجی سازمان (OV SSL)

گواهینامه OV مقرون‌به‌صرفه‌تر از گواهینامه EV هستند و نیازی به تأیید کامل شرکت ندارند. این یعنی فرآیند احراز هویت آن‌ها به‌مراتب سریع‌تر است.

۳. گواهینامه SSL اعتبارسنجی دامنه (DV SSL)

ارزان‌ترین و محبوب‌ترین نوع گواهینامه SSL که فقط به اعتبارسنجی دامنه نیاز دارند. مالک باید ثابت کند که وب‌سایت موردنظر برای او و تحت کنترل اوست.

۴. گواهینامهSSL  وایلد کارت (Wildcard SSL)

گواهی نامه Wildcard SSL نوع خاصی از گواهینامه SSL اعتبارسنجی دامنه است که تعداد نامحدودی از زیر دامنه‌ها را در یک دامنه ایمن می‌کند.

۵. گواهینامه SSL چند دامنه‌ای (MDC SSL)

گواهی چند دامنه‌ای نوعی ssl وایلد کارت محسوب می‌شوند. با این تفاوت که Wildcard چندین دامنه را روی یک سرور پوشش می‌دهد؛ اما SSL چند دامنه‌ای علاوه بر خود دامنه‌ها، از زیر دامنه‌های مربوطه نیز محافظت می‌کنند. همچنین می‌توان از آن روی چند سرور استفاده کرد.

۶. گواهینامه SSL ارتباطات یکپارچه (UCC SSL)

این‌ها هم از جمله گواهینامه‌های Wildcard SSL هستند که تعداد نامحدودی از دامنه‌های مختلف را ایمن می‌کنند. بزرگترین تفاوت بین UCC و انواع دیگر گواهینامه‌های Wildcard، = ایمن‌سازی ارتباطات برای برنامه‌های صوتی، تصویری، متنی و IM است.

استفاده از گواهی SSL روی چند سرور

اگر تا الان نمی‌دانستید، اکنون بدانید که امکان استفاده از یک گواهی SSL برای چندین دامنه یک سرور وجود دارد. بسته به سیاست‌های فروشنده، در صورت ارائه گواهی SSL چند دامنه‌ای، گاهی می‌توان از یک گواهی روی چندین سرور هم استفاده کرد. گواهی‌های چند دامنه‌ای با گواهی‌های تک دامنه‌ای که صرفا برای ایمن نگه داشتن یک دامنه طراحی شده‌اند، زمین تا آسمان متفاوت‌اند.

نمی‌دانیم شنیده‌اید یا نه، اما برخی گواهی‌ SSL چند دامنه‌ای را SAN (مخفف عبارت Subject Alternative Name) می نامند. چون اینها فیلدهای اضافه ای به نام SAN دارند که به کاربر اجازه می‌دهند دیگر دامنه‌های تحت پوشش یک گواهی را فهرست کنند.

گواهی‌های ارتباطات یکپارچه (UCC) امکان پشتیبانی از چند دامنه و گواهی‌های Wildcard SSL پشتیبانی از بی‌نهایت دامنه را فراهم می‌کنند.

کدام نوع SSL را انتخاب کنیم؟

با توجه به انواع SSL که در بخش‌های قبل معرفی کردیم، ممکن است این پرسش در ذهنتان شکل بگیرد که کدام نوع SSL را انتخاب کنیم؟ در پاسخ باید بگوییم SSL ها برای پوشش نیاز‌های متفاوتی طراحی شده‌اند. برخی از آنها سطح بالاتری از امنیت ارائه می‌دهند و برخی دیگر می‌توانند چندین دامنه را پوشش دهند. از طرفی الزامات انواع گواهی‌های SSL متفاوت است و قیمت‌های مختلفی دارند. بنابراین قبل از انتخاب یک SSL، بهتر است قبل از هرکاری نیاز کسب و کار و بودجه خود را در نظر بگیرید تا بهترین انتخاب ممکن را داشته باشید.

مهم‌ترین مزیت‌های ssl چیست؟

در بخش‌های قبلی تا حدی دریافتیم اهمیت داشتن گواهی ssl چیست و چطور به امنیت وب‌سایت ما کمک می‌کند؛ با این حال در این بخش قصد داریم مزیت‌های مهم ssl را با نگاه موشکافانه‌تری بررسی کنیم.

۱. نقش ssl در حفاظت از داده‌های وب‌سایت و کاربران

مهم‌ترین وظیفه ssl همین است؛ حفاظت از داده‌های کاربران. زمانی که یک گواهی ssl روی وب‌سایت نصب می‌شود، بیت به بیت اطلاعاتی که روی وب‌سایت ذخیره می‌شوند، رمزگذاری می‌شوند تا هیچ شخص ثالثی قادر به خواندن آن‌ها نباشد. به این ترتیب اطلاعات وب‌سایت در برابر هکرها و مهاجمان کاملا ایمن است؛ چراکه حتی اگر مهاجم به‌نحوی وارد سیستم شود، قادر به تفسیر این داده‌ها نخواهد بود. این یعنی از تمام داده‌های وب‌سایت و کاربران در برابر هرگونه حمله سایبری محافظت می‌شود.

۲. تایید هویت وب‌سایت با گواهی ssl

اینترنت مفید و کار راه انداز و در عین حال پر از فریب و کلاهبرداری است. به همین خاطر نیاز به پروتکل‌های امنیتی که از کاربران در برابر وب‌سایت‌های کلاهبرداری یا سایر اشکال جرایم سایبری محافظت کند، هر روز بیشتر می‌شود. گواهی ssl با احراز هویت وب‌سایت‌ها، در واقع کاربران را راهنمایی می‌کند که به کدام وب‌سایت‌ها اعتماد کنند و به کدام نکنند.

۳. رتبه‌بندی بهتر در موتورهای جستجو با ssl

گوگل به وب‌سایت‌هایی که حریم خصوصی و امنیت کاربران را در اولویت قرار دهند، بیشتر اهمیت می‌دهد و آن‌ها را در رتبه‌های بالاتری می‌نشاند. پس حتی اگر مسائل امنیتی خیلی برایتان مهم نیست، اگر می‌خواهید اسم وب‌سایت‌تان در صفحات اول نتایج موتور جستجو دیده شود، به فکر تهیه گواهی ssl باشید.

فراموش نکنید حتی اگر سرمایه زیادی برای بحث سئو سایت در نظر بگیرید، با همین اشتباه کوچک و بی‌توجهی به اهمیت گواهی ssl، برای رتبه‌بندی بهتر توسط گوگل با مشکل مواجه خواهید شد.

۴. برآورده‌کردن الزامات PCI/DSS به کمک ssl

صنعت کارت پرداخت (PCI) ۱۲ الزام امنیتی دارد که همه وب‌سایت‌ها باید رعایت کنند تا یک تجربه مرور ایمن برای مشتریان فراهم شود. مهم‌ترین آنها گواهی SSL است که داده‌های حساس مثل شماره کارت اعتباری، شماره تامین اجتماعی و غیره را امن نگه می‌دارد. بنابراین، اگر وب سایتی دارید که کاربر باید اطلاعات حساس خود را در اختیار شما بگذارد، ارائه گواهی SSL الزامی است.

۵. تقویت اعتماد مشتریان با گواهی SSL

خود شما چقدر تمایل دارید از وب‌سایت‌هایی بازدید کنید که امن نیستند یا با مرور آن‌ها کوچکترین خطری اطلاعات شما را تهدید می‌کند؟ قطعا نه! هیچ‌کس به چنین سایتی اعتماد نمی‌کند و حتی عده‌ای از بازکردن چنین صفحاتی امتناع می‌کنند. بنابراین، با نصب گواهی‌های SSL بازدیدکنندگان شما با اطمینان خاطر وب‌سایت را مرور می‌کنند و احتمال بازگشت آنان چند برابر بیشتر خواهد بود.

آیا گواهی SSL برای سئو مفید است؟

البته که مفید است. هدف اصلی SSL ایمن‌سازی اطلاعات میان بازدیدکننده و وب‌سایت است. این به کنار. در کنار این مزیت‌های متعددی برای سئو سایت هم ارائه می‌دهد که جالب توجه است. به گفته تحلیلگران Google Webmaster Trends، SSL بخشی از الگوریتم رتبه‌بندی جستجوی گوگل محسوب می‌شود.

فرض کنید دو وب‌سایت از نظر محتوای ارائه شده مشابه و گواهی SSL فقط برای یکی از آنها فعال باشد. تجربه ثابت کرده در این شرایط گوگل احتمالا برای وب‌سایت SSL دار رتبه بالاتری در نظر می‌گیرد.

کلام آخر

بین تهدیدات جهانی و روزافزون امنیت سایبری و استانداردهای امنیتی سخت‌تر گوگل، مهم است صاحبان کسب‌وکار اقدامات خوبی برای محافظت از وب‌سایت‌های خود انجام دهند. چراکه در غیر این صورت، هم خود و هم مشتریان خود را در معرض خطر قرار می‌دهند. این اصلا اتفاق خوبی نیست، اما اکنون بعد از مطالعه این مقاله می‌دانید چطور از این اتفاق جلوگیری کنید.

پروتکل رمزنگاری امن Ssl به شما کمک می‌کند با ارائه تجربه‌ای کاملا ایمن و رمزگذاری‌شده به کاربران نشان دهید می‌توانند به شما اعتماد کنند. کافی است یک گواهی ssl برای وب‌سایت تهیه کنید و با جلب توجه گوگل به‌عنوان یک وب‌سایت تاییدشده، با یک تیر دو نشان بزنید.

تجربه شما عزیزان در ارتباط با ssl چیست؟ چه اطلاعات بیشتری درباره این پروتکل امنیتی دارید؟ خواهشمندیم نظرات‌تان را با ما و همراهان ما در میان بگذارید.