در دنیایی پر از دستگاه‌های الکترونیکی قدرتمند مثل شخصی، چه چیزی راحت‌تر از سخت افزاری که میزان فضای اشغال‌شده، هزینه‌ها و نقض امنیتی را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهد؟ اگر دنبال چنین دستگاه و تکنولوژی‌ای هستید، زیرو کلاینت بهینه‌ترین راه‌حل ممکن برای شماست. اما زیرو کلاینت چیست؟

یک کامپیوتر بدون فن و سبک وزن است که هیچ دیسک سختی ندارد و با اجرای پروتکل دسکتاپ از راه دور، از سرور مرکزی به هارددیسک اندپوینت دسترسی پیدا می‌کند. عبارت Zero Client اولین بار برای متمایزسازی دستگاه‌های تین کلاینت معرفی شد که فاقد سیستم‌عامل بودند و دستگاه‌هایی که پیکربندی مرکزی داشتند. امروز با گذشت زمان، این دستگاه‌ها به بخش مهمی از دنیای مجازی‌سازی و محاسبات تبدیل شده‌اند. آنقدر مهم و جدی که تصمیم گرفتیم در این مقاله نگاهی به زیر و بم آن بیندازیم و بیشتر درباره‌اش بدانیم. همراه ما باشید.

زیرو کلاینت چیست؟

قبل از هرچیز ببینیم زیرو کلاینت چیست و چه تعریفی دارد. زیرو کلاینت ها (Zero Client) دستگاه‌های محاسباتی فوق‌العاده نازک (نوعی تین کلاینت) هستد که سیستم عامل محلی، هارد دیسک یا قطعات متحرک ندارند. اینها عمدتا از رمزگشایی‌های سخت‌افزاری اختصاصی و پردازنده‌های دیجیتال برای پروتکل‌های HDX، PCoIP یا RemoteFX VDI تشکیل شده‌اند.

سرویس گیرندگان زیرو کلاینت که گاهی اولترا تین کلاینت (ultrathin client) نامیده می‌شوند، نیازی به پیکربندی یا به‌روزرسانی ندارند و از این جهت تنظیم و استفاده آنها تقریبا آسان است. برخلاف تین کلاینت‌ها که سیستم عامل دارند، در زیرو کلاینت ثابت افزار یا سفت افزاری به‌کار رفته که اتصال کاربران را از راه دور امکان‌پذیر می‌کند.

ویژگی‌های برجسته زیرو کلاینت چیست؟

زیروکلاینت‌ها دستگاه‌های کوچک و ساده ریدایرکت هستند که مسیرهای ورودی و خروجی را طبق مجموعه‌ای از استانداردها تغییر می‌دهند و از ویژگی‌های مشخصی پشتیبانی می‌کنند. این تراشه‌های کوچک فقط یک برد الکترونیکی دارند و بدون هیچ قطعه مکانیکی می‌توانند از دسترسی به انواع دسکتاپ، خدمات ترمینال، VDI، رک مانت‌های اختصاصی و ورک استیشن‌های بلید پشتیبانی کنند.

از لحاظ امنیت دستگاه زیرو کلاینت امن‌ترین بخش مجازی‌سازی است. هیچ سیستم‌عاملی نیست که مهاجم بتواند با آلوده‌سازی آن، به داده‌ها دسترسی پیدا کند. حتی داده‌های شبکه روی اندپوینت‌ها ذخیره نمی‌شوند. این یعنی کاربران نمی‌توانند نرم‌افزارهای غیرمجاز یا مخرب را نصب کنند، اشتباهاً فایل‌های سیستم را حذف کنند یا مالکیت معنوی شبکه را به سرقت ببرند.

Zero Client چطور کار می کند؟

تکنولوژی زیرساخت دستگاه‌های زیرو کلاینت مبتنی بر معماری زیرساخت‌ دسکتاپ مجازی (VDI) است. یعنی نام زیرساخت‌ها و مدیریت داده‌ها روی دیتاسنتر متمرکز می‌شوند. این یعنی هنگام اجرای یک محیط دسکتاپ مجازی، هر کاربر یک دستگاه یا «کلاینتی» برای نمایش دسکتاپ خود دارد که روی دیتاسنتر ذخیره شده می‌شود. کلاینتی بدون حافظه محلی سیستم عامل یا واحد پردازشگر که از این سخت‌افزارها تشکیل می‌شود:

• منبع تغذیه
• پورت HDMI
• پورت DVI
• پورت Display
• پورت USB
• درگاه اترنت
• پردازنده با سفت افزار اختصاصی

زیرو کلاینت اساسا نوعی تراشه است که با رمزگشایی PCoIP در سطح سخت افزار، پیکسل‌ها را روی صفحه نمایش کاربر نمایش می‌دهد. این تراشه قطعات و اجزای متحرک ندارد و در قالب دستگاه های رومیزی، لپ تاپ ها یا نمایشگرهای یکپارچه ارائه می شوند که نصب، مدیریت و پیکربندی نسبتاً آسانی دارند. هر کاربر شبکه به یک دستگاه زیرو کلاینت، یک مانیتور نمایشگر و یک دستگاه رابط انسانی مانند صفحه کلید و ماوس مجهز است.

تین کلاینت چیست؟

بسیار خوب، با زیرو کلاینت آشنا شدیم، اما تین کلاینت چیست؟

تین کلاینت‌ها مینی کامپیوترهای حرفه‌ای کوچکی هستند که اغلب با زیرو کلاینت اشتباه گرفته می‌شوند. این دستگاه‌های سبک وزن و کم‌هزینه‌ای به‌عنوان ترمینال‌های کامپیوتری از راه دور ساخته شده‌اند و قطعات کمتری نسبت به رایانه‌های شخصی قدیمی دارند. تین کلاینت هارد دیسک ندارد؛ اما یک سیستم‌عامل منحصر به‌فرد دارد و از یک سرور اختصاصی پشتیبانی می‌کند تا امنیت عملیات IT را تضمین کند.

تفاوت بین تین کلاینت و زیرو کلاینت چیست؟

زیرو کلاینت‌ها و تین کلاینت‌ها هر دو دستگاه‌های اندپوینت با کارایی بالا هستند که اهداف مشابهی دارند و نقش قابل توجهی در مدیریت سیستم‌های محاسباتی متمرکز امروزی ایفا می‌کنند. اما علی‌رغم تمام شباهت‌ها، تفاوت‌های فاحشی در ساختار و عملکرد آنها مشاهده می‌شود.

در جدول زیر مهم‌ترین تفاوت‌های تین کلاینت و زیرو کلاینت آورده شده است.

مزایای استفاده از زیرو کلاینت چیست؟

تا اینجا با تعریف زیرو کلاینت و ویژگی‌های برجسته آن آشنا شدیم. بیایید ببینیم برخی از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از زیرو کلاینت چیست؟

• استقرار و پیکربندی زیرو کلاینت آسان است.
• طول عمر زیرو کلاینت‌ها بیشتر است. در نتیجه چرخه عمر طولانی‌تری دارند و باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شوند.
• از آنجا که هیچ سیستم عامل مقیمی برای به‌روز‌رسانی و پشتیبانی از زیرو کلاینت‌ها وجود ندارد، هیچ مشکلی در مورد سازگاری سیستم عامل وجود ندارد. نیازی به نگرانی در این زمینه نیست.
• امنیت، انعطاف‌پذیری و قابلیت اطمینان سیستم را بهبود می‌بخشد.
• خبری از خرابی هارد دیسک یا فن نیست؛ چون اصلا این قطعات سخت‌افزاری را شامل نمی‌شود.
• با کاهش هزینه خنک کننده، میزان مصرف انرژی و اشغال فضای مجموعه کاهش می‌یابد.
• تجربه کار با دسکتاپ مجازی را برای تمام کاربران شبکه رقم می‌زند.

انواع مختلف زیرو کلاینت

زمانی که از زیرو کلاینت برای اتصال دستگاه‌ها به شبکه استفاده می‌کنید، برنامه‌های دسکتاپ به‌طور مرکزی و به کمک یک سرور راه دور تهیه و مدیریت می‌شوند. مثل VMware PCoIP/Blast Extreme، سیتریکس HDX، Teradici PCoIP، Microsoft RDP و Parallels RAS.

در محیط‌های اداری PCoIP Zero پرکاربردترین زیرو کلاینت است. چرا که امنیت و سادگی بیشتری نسبت به رقبا ارائه می‌کند. بیشتر آنها یک پردازنده یکپارچه و Teradici Tera را جایگزین اجزای یک کلاینت با کامپیوتر شخصی قدیمی می‌کنند.

نحوه استفاده از Zero Client

روش‌های متعددی برای استفاده از زیرو کلاینت وجود دارد. رایج‌ترین آنها رایانش مشترک (RDS) و زیرساخت دسکتاپ مجازی (VDI) است. هر یک از این چارچوب‌ها مزایای مختلفی دارند و برای سناریوهای مختلف طراحی شده‌اند. از تفاوت‌های آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• توزیع منابع: در RDS، کاربران می‌توانند منابعی را به اشتراک بگذارند که اگر مخرب باشند، می‌تواند منجر به بروز مشکلات عمکردی شبکه شود. در حالی که VDI برای هر کاربر با توجه به نیازهای او منابع اختصاصی در نظر می‌گیرد.
• تعمیر و نگهداری: RDS برای محیط‌های ساده و صرفا برای مدیریت نرم افزار و پیکربندی دسکتاپ عالی است. اما VDI برای کارکنان ماهری که به نوع خاصی از استقرار یا نگهداری نیاز دارند، مناسب‌تر است.
• امکان شخصی‌سازی: VDI ها ماشین‌های مجازی اختصاصی و سیستم عامل‌هایی دارند که به کاربر اجازه می‌دهد برنامه‌ها را روی ماشین مجازی نصب یا حذف کنند. در حالی که در مورد RDS، چندین نفر از یک دسکتاپ استفاده می کنند و امکان دسترسی به مدیریت وجود ندارد.

زیرو کلاینت؛ تکنولوژی نوین برای امنیت داده

در بیمارستان‌ها که سراسر آنها پوشیده از ورک استیشن‌های سیار است، پزشکان و پرستاران مدام بین اتاق‌ها جابه جا می‌شوند و نیاز دارند از هرکجا هستند، در لحظه به داده‌ها دسترسی داشته باشیند. اگر در چنین فضایی از زیرو کلاینت استفاده شود، ورک استیشن‌ها دیگر قابل نفوذ و هک نخواهند بود. حتی اگر یک پرستار بدون مراقبت‌های لازم ورک استیشن خود را ترک کند، اصلا داده‌ای برای دسترسی و هک وجود ندارد. چون تمام این ورک استیشن‌ها به یک رایانه مرکزی خارجی متصل‌اند که قابلیت رمزگذاری، نظارت و محافظت دارد.

کلام آخر

یکی از بهترین و جالب‌ترین پیشرفت‌های تکنولوژی در راستای کاهش هزینه‌های شبکه‌های گسترده، معرفی زیرو کلاینت‌ها بود. دستگاه‌های ساده‌ای که هیچ قطعه مکانیکی به‌جز یک برد الکترونیکی ندارند و چالش‌های عملیاتی در زمینه پشتیبانی، استقرار، پیکربندی، امنیت و مقیاس‌پذیری را به بهترین شکل ممکن برطرف می‌کنند.

زیرو کلاینت‌ها برق کمتری مصرف می‌کنند، در عرض چند دقیقه راه اندازی می‌شوند و کار از راه دور را برای کارکنان سازمان‌های بزرگ مثل آب خوردن راحت می‌کنند. این یعنی تیم‌های فناوری اطلاعات سازمان به‌طور کارآمد و موثر می‌توانند کاربران جدید را وارد مجموعه کنند؛ بی‌آنکه اختلالی در عملکرد سایر کارکنان رخ دهد.

موقع انتخاب یک زیرو کلاینت دقت کنید که تجربه کاربری خوبی برای کاربر نهایی رقم بزند، هزینه عملیاتی پایینی داشته باشد، از امنیت بالایی برخوردار باشد، به‌سرعت راه‌اندازی شود و با موارد استفاده مد نظر کاربران سازگاری داشته باشد.

اگر شما همراهان عزیز تسکا اطلاعات بیشتری درباره زیرو کلاینت دارید، خواهشمندیم نظرات‌تان را با ما در میان بگذارید.