0-100 مجازی سازی دسکتاپ
مجازی‌سازی دسکتاپ به روشی گفته می‌شود که در آن ورک‌استیشن (workstation) کاربر برای اتصال به یک دستگاه بافاصله دور شبیه‌سازی می‌شود. با استفاده از این روش شرکت‌ها می‌توانند اجازه دسترسی از راه دور کارمندان خود را صادر کنند تا آنها در هر مکانی و با هر دستگاهی بتوانند به منابع موجود دست پیدا کنند.
Desktop virtualization یکی از روش‌ها و تکنولوژی‌های کاربردی است که با استفاده از آن می‌توان محدودیت مکانی دسترسی به انواع منابع، مانند داده‌ها و سیستم‌های سخت‌افزاری را از بین برد و کارها را با انعطاف‌پذیری بیشتری انجام داد. در ادامه به بررسی کامل مجازی کردن Desktop پرداخته‌ایم.
فهرست عناوین مقاله
منظور از مجازی‌سازی چیست؟
Vitrtualization یا مجازی‌سازی اصطلاحی در دنیای کامپیوتر است که به تبدیل هر موجودیت فیزیکی به نوع مجازی آن گفته می‌شود. برای مثال زمانی نیاز بود تا برای ارتباط با اقوام و دوستان از نامه‌ها فیزیکی مانند کاغذ استفاده کرد. اما امروزه برای این کار می‌توان از ایمیل الکترونیکی، پیام‌رسان‌ها، شبکه‌های مجازی و بسیاری از روش‌های دیگر استفاده کرد. اگر دقت کنید نسبت به گذشته با تبدیل یک موجودیت فیزیکی (کاغذ نامه) به هم‌نوع مجازی خود (صفحات مجازی ایمیل‌ها یا پیام‌رسان‌ها) یک مجازی‌سازی صورت‌گرفته است.
یکی از مزایای این کار که مزیت بسیار مهمی هم محسوب می‌شود، کاهش چشمگیر استفاده از منابع طبیعی است. یعنی با مجازی‌سازی، انسان‌ها سعی می‌کنند تا به‌جای استفاده از مواد فیزیکی و طبیعی مانند کاغذ، از کد‌های کامپیوتری و نیروی برق برای انجام امور بهره ببرند. همچنین با مجازی‌سازی هر کاری می‌توان سرعت انجام آن را افزایش داد و انعطاف‌پذیری بیشتری نیز در اختیار داشت.
از مثال‌های دیگر برای مجازی‌سازی بهتر است تا به مکالمه تصویری، برنامه‌ریزی مجازی، کلاس‌های آنلاین، نسخه‌پیچی تحت شبکه، سفارش و خرید آنلاین، فروشگاه‌های مجازی و اینترنتی و حتی متاورس اشاره کنیم.
مجازی‌سازی دسکتاپ یا Desktop Virtualization
با مفهوم مجازی‌سازی تا حدودی آشنا شدیم و در ابتدای متن نیز اشاره کوتاهی به مجازی‌سازی دسکتاپ داشتیم. برای درک بهتر اصطلاح Desktop Virtualization به یادآورید زمانی که نیاز است تا از سیستم و دستگاه شخصی خود (PC، لپ‌تاپ، تبلت، گوشی و…) استفاده کنید چگونه به اجزای الکترونیکی و سخت‌افزاری آنها می‌فهمانید که چه درخواستی دارید؟ بله درست است، با استفاده از سیستم‌عامل یا Operating System.
سیستم‌عامل این امکان را به کاربران می‌دهد تا با استفاده از یک محیط کاری قابل‌فهم برای انسان (دسکتاپ Desktop)، درخواست‌ها و دستورات وی توسط سخت‌افزار و نرم‌افزار نیز قابل‌درک باشد و پاسخ مناسب برای کاربر ارسال گردد. در حالت کلی و پیش‌فرض، یک دسکتاپ (که پلی میان سیستم‌عامل و کاربر است) روی سیستم و منابعی که نیاز به برقراری ارتباط با آن دارید سوار است. یعنی دسکتاپ لپ‌تاپ روی خود لپ‌تاپ یا دسکتاپ PC روی خود کامپیوتر قرار دارد.
اما آیا می‌توان کاری کرد تا این دو از هم جدا شوند؟ یعنی منابع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در آمریکا بماند و کاربری که به آلمان مسافرت کرده، با دسکتاپی در آلمان، با آن منابع ارتباط داشته باشد! در پاسخ به این سوال باید گفت بله. به لطف مجازی‌سازی دسکتاپ می‌توان کاری کرد تا ارتباط شما و منابع که با سیستم‌عامل و دسکتاپ امکان‌پذیر بود، بدون محدودیت مکانی همچنان باقی بماند.
به لطف اینترنت و شبکه‌های جهانی، زمانی که از آمریکا به آلمان مسافرت می‌کنید دیگر نیاز به حمل منابع سخت‌افزاری نیست و با به‌همراه‌داشتن حتی گوشی همراه، می‌توانید به هر چیزی دسترسی داشته باشید. در نتیجه منظور از مجازی‌سازی دسکتاپ، روشی برای شبیه‌سازی یک محیط یا ایستگاه کاری (workstation) است تا بتوان با استفاده از یک دستگاه واسط (برای مثال گوشی هوشمند)، از راه دور به منابع اصلی دسترسی پیدا کرد.
مزایای مجازی‌سازی دسکتاپ
در لابه‌لای بحث درمورد مجازی‌سازی و به‌خصوص مجازی‌سازی دسکتاپ به چند مورد از مزایای آن اشاره شد. مانند کاهش استفاده از منابع طبیعی و کمک به محیط‌زیست یا افزایش سرعت کار در کنار حذف برخی از محدودیت‌ها مانند محدودیت مکانی. اما این موارد به‌تنهایی و به‌اندازه کافی وسوسه‌کننده نیستند تا یک شرکت یا سازمان بزرگ تصمیم به استفاده از Desktop Virtualization گیرد. ازاینرو در ادامه به معرفی برخی از مهم‌ترین مزایای این تکنولوژی می‌پردازیم.
استفاده متمرکز از منابع و کاهش هزینه‌های اضافی
یک سازمان و ارگان بزرگ و به اندازی کافی توسعه‌یافته که نیاز دارد تا از سرور‌های اختصاصی برای مدیریت شبکه و کنترل منابع خود استفاده کند، می‌تواند با ادغام مجازی‌سازی دسکتاپ و سرور، از منابع خود به‌صورت متمرکزتر استفاده کند. برای مثال یک شرکت این نیاز را در خود دیده است تا با راه‌اندازی یک سرور روم یا اتاق سرور، بستر مناسب شبکه خود را فراهم کند.
حال می‌تواند با تکنولوژی مجازی‌سازی دسکتاپ این امکان را نیز فراهم کند تا علاوه بر نتورک، کارمندان و کارکنان خود نیز از منابع موجود (سرور‌های قدرتمند) استفاده کنند. تنها نیاز است تا دسترسی‌ها مدیریت شود و از یک دستگاه ساده، مانند گوشی همراه یا حتی یک لپ‌تاپ ارزان‌قیمت، برای برقراری ارتباط استفاده گردد.
ازاینرو هم هزینه‌های مربوط به خریداری Client یا مشتری (همان دستگاه‌ها و سیستم‌های واسط) بسیار کاهش می‌یابد و همچنین به‌روزرسانی برنامه‌ها، سیستم‌عامل و منابع، متمرکزتر و ساده‌تر خواهد بود. چون با یک‌بار به‌روزرسانی و آپدیت سرور، تمامی زیر دسته‌ها نیز در راستای آن بروز خواهند شد.
وجود زیر‌ساخت مناسب برای دورکاری
با مجازی شدن تدریس و آموزش در سه سال اخیر، کسب‌وکار‌های زیادی نیز تصمیم به استفاده از نیروی کار آن‌هم به‌صورت دورکاری گرفتند. چون زمانی که می‌توان بدون نیاز به اجاره دفتر یا حضور فیزیکی کارمندان برنامه‌های کاری شرکت انجام شود، چرا برای این کار از مجازی‌سازی شبکه استفاده نکنیم؟
همان‌طور که اشاره شد با بهره‌گیری از Desktop Virtualization و حذف برخی از محدودیت‌های مکانی، هر کارمندی می‌تواند با تهیه یک سیستم واسط و اتصال به شبکه، به منابع موردنیاز همانند وقتی‌که در شرکت و دفتر حضور داشت، دسترسی پیدا کند. اگر این روش به‌صورت جهانی و در سطح وسیع اجرا گردد، باید انتظار داشت تا آلودگی هوا و مصرف سوخت‌های فسیلی برای رفت آمد و حمل‌ونقل، تا حد زیادی کاهش یابد.
همچنین شرکت‌ها دیگر نیازی به صرف هزینه برای تهیه زیر‌ساخت‌هایی مانند دفتر کار، میز و صندلی، سیستم‌های کامپیوتری و… ندارند. کارمندان و کارکنان نیز با انعطاف‌پذیری بیشتری می‌توانند به کار‌های خود برسند و اوقات بیشتری را هم در کنار خانواده‌های خود خواهند گذراند. در زمان نیز صرفه‌جویی خواهد شد، زیرا برای دسترسی به منابع، از راه دور و با استفاده از مجازی‌سازی Desktop، تنها چند دقیقه فرصت نیاز است درحالی‌که رفت‌وبرگشت به شرکت و دفتر شاید چندین ساعت طول بکشد.
افزایش امنیت داده‌ها و منابع
زمانی که بحث از متمرکز کردن منابع می‌شود، تامین امنیت آنها نیز کار ساده‌تری خواهد بود. زیرا امنیت سخت‌افزاری موردنیاز تنها برای سرور روم یا سرور‌های در حال استفاده نصب خواهد شد. همچنین امنیت نرم‌افزاری (فایروال، آنتی‌ویروس، پروتکل‌ها و…) نیز در صورت اتصال کاربر و کارمند از طریق یک سیستم واسط به خطر نخواهد افتاد.
زیرا سیستم واسط به‌صورت گذرا میزبانی داده‌ها و منابع را بر عهده دارد و با دسترسی‌های محدود و کنترل شده جای نگرانی در مورد نفوذ به داده‌ها و اطلاعات حساس نیست. همچنین اکثر استفاده‌کنندگان از سیستم مجازی‌سازی دسکتاپ، ارائه‌دهندگان ابری این نوع سرویس را انتخاب می‌کنند. زیرا این شرکت‌ها به دلیل قبول مسئولیت نگهداری و حراست از دارایی‌های تعداد بالایی سازمان‌ها، همواره بودجه هنگفتی برای به‌روزرسانی و تقویت سیستم‌های امنیتی خود در نظر می‌گیرند.
ساختار و نحوه کار مجازی‌سازی دسکتاپ
ساختار و کارکرد مجازی‌سازی دسکتاپ بسته به تکنولوژی‌های مختلفی که برای این کار استفاده می‌شود، متفاوت است. اما در حالت کلی دو روش برای مجازی ساخت Desktop وجود دارد. روش اول Desktop Virtualization محلی یا Local بوده و روش دوم Desktop Virtualization از راه دور یا Remote است.
در روش اول یعنی Virtualization دسکتاپ به‌صورت محلی، قسمتی از پردازش‌های مربوط به منابع در دسترس، بر دوش دستگاه واسط خواهد بود. یعنی زمانی که شما به دسکتاپ مجازی خود متصل می‌شوید، بارگذاری داده‌ها و اطلاعات در سیستم شما انجام‌گرفته و قسمتی از پردازش آنها توسط سخت‌افزار و نرم‌افزار‌های موجود روی دستگاهی که در حال استفاده از آن هستید، صورت می‌گیرد. در این نوع مجازی‌سازی، نمی‌توان از تجهیزاتی که قادر به پردازش و computing داده‌ها نیستند استفاده کرد. مانند گوشی‌های تلفن همراه یا کلاینت‌های Thin و Zero.
اما در روش دوم قضیه کاملا فرق می‌کند. در Virtualization از راه دور دسکتاپ (Remote)، تمامی اتفاقات در پشت پرده و به‌وسیله سرور‌های مجازی شده مدیریت و اجرا می‌شود. این نوع روش نسبت به قبلی محبوب‌تر است و سازمان‌ها یا شرکت‌هایی که از مجازی کردن دسکتاپ استفاده می‌کنند، اغلب این حالت را ترجیح می‌دهند. زیرا دستگاه واسط فقط وظیفه برقراری تعاملات بین کاربر و سرور را برعهده دارد، ازاینرو هر دستگاهی برای این کار مناسب خواهد بود.
در روش Remote برخلاف Local، شما با به‌کارگیری نرم‌افزار‌ها، سخت‌افزار‌ها و داده‌ها به‌صورت از راه دور و کنترل آنها به‌وسیله virtual desktop، تنها به سرور دستور می‌دهید که چه‌کار بکند و چه‌کار نکند و اجرای دستورات و نمایش نتیجه برعهده Server خواهد بود. بودجه موردنیاز برای خرید دستگاه و سیستم واسط به‌منظور برقراری اتصال بسیار کم و یا حتی 0 است. زیرا امروزه هر‌کسی گوشی هوشمند و لپ‌تاپ دارد.
مجازی‌سازی دسکتاپ و استفاده از خدمات ابری برای این کار
در راستای تکمیل موارد ذکر شده باید عنوان کرد که شاید سازمان‌ها یا شرکت‌های زیادی قادر به اجرای مجازی‌سازی دسکتاپ با استفاده از راه‌اندازی سرور نباشند. زیرا بودجه موردنیاز برای تهیه سرور بسیار سنگین بوده و علاوه‌برآن نیاز به تخصیص بودجه‌ای دیگر برای نگهداری و تعمیرات Server نیز است. با حساب و کتابی سر‌انگشتی می‌توان به این نتیجه رسید که تهیه زیر‌ساخت‌هایی مانند اجاره دفتر یا خرید سیستم‌های کامپیوتری بسیار به‌صرفه‌تر از خرید سرور و استفاده از دسکتاپ مجازی خواهد بود.
زمانی تهیه سرور و اجرای متد virtual desktop به‌صرفه است که سازمان شما حد‌اقل 500 نفر کارمند و سالانه گردش مالی بیش از 10 میلیون دلار داشته باشد. اما برای شرکت‌هایی که تا این حد بزرگ و توسعه‌یافته نیستند، پیشنهاد می‌شود تا از دسکتاپ مجازی ابری استفاده کنند. زیرا هزینه این مورد بسیار پایین بوده و نسب به نیازی که دارید می‌توانید از خدمات موجود استفاده کرده، و بر اساس آن پول پرداخت کنید.
امنیت و پشتیبانی بهتری نیز در انتظار شما خواهد بود، زیرا شرکت‌های بزرگی مانند Microsoft یا Google از ارائه‌دهندگان این خدمات هستند. بودجه سالیانه‌ای که آنها برای تامین امنیت و پشتیبانی از سرور‌های مجازی‌سازی دسکتاپ خود صرف می‌کنند، بیشتر از حد تصور است. علاوه بر این موضوع، دیگر نیازی به تعمیر و نگهداری سرورها و منابع نیست زیرا که هزینه‌های این کار نیز برعهده ارائه‌دهندگان است.
تفاوت مجازی‌سازی سرور و دسکتاپ
در مجازی‌سازی سرور (server virtualization)، منابع موجود تقسیم‌بندی شده و به دسته‌های کوچک‌تر تبدیل می‌شوند و هیچ‌کدام با دیگری ارتباطی ندارد. یعنی زمانی که شما یک سرور را با استفاده از مجازی‌سازی به دو قسمت تقسیم می‌کنید، به‌راحتی می‌توان دو نوع سیستم‌عامل (مثلا لینوکس و ویندوز سرور) را روی آن نصب و اجرا کرد. همچنین برای مجازی ساختن Server نیاز به نرم‌افزار‌هایی تحت عنوان hypervisor است تا همان عمل تقسیم‌بندی را انجام دهند.
اما در مجازی‌سازی دسکتاپ (Desktop Virtualization) هدف این است که محدودیت مکانی میان ورک‌استیشن (workstation) و دسترسی به منابع از بین رود. به تعبیری دیگر اگر نیاز بود تا نرم‌افزاری مانند فوتوشاپ را اجرا کنید و از آن برای کار‌های طراحی بهره ببرید، دیگر لازم نیست از یک لپ‌تاپ یا کامپیوتر شخصی (PC) استفاده کنید. تنها با یک گوشی می‌توان به سرور مجازی شده متصل شد و نرم‌افزار را همان اجرا و کنترل کرد. (البته فوتوشاپ را مثال زدیم و از مجازی کردن دسکتاپ برای استفاده از فوتوشاپ استفاده نمی‌شود.)
پس نتیجه می‌گیریم که منظور از server virtualization تقسیم کردن منابع به قسمت‌هایی کاملا جداگانه است. درحالی‌که منظور از Desktop Virtualization جداکردن ایستگاه کاری (workstation) و سخت‌افزار یا نرم‌افزار خواهد بود.
جمع‌بندی
تکنولوژی و ایده مجازی‌سازی (virtualization) در دنیای امروزه باعث شده است تا استفاده از زیرساخت‌ها و تخصیص بودجه‌های اجرایی به‌شدت کاهش یابد. همچنین با مجازی‌سازی کارها متمرکزتر شده و هم عملکرد و بازدهی افراد و منابع نیز بیشتر می‌شود. انواع مختلفی از مجازی‌سازی وجود دارد که در این مقاله به بررسی کامل و جامع نوع دسکتاپ آن (Desktop Virtualization) پرداختیم.
با استفاده از این متد و راهکار می‌توان بدون محدودیت مکانی و در هرجایی به منابع و زیرساخت‌های خود دسترسی داشته باشید. همچنین امنیت داده‌های شما نیز بسیار بیشتر خواهد بود. امید است تا با مطالعه این مقاله بتوانید به سوالاتی که ممکن بود ذهن شما درگیر کرده باشد، پاسخی پیدا کنید.
دیدگاهتان را بنویسید