از اواخر دهه گذشته شاهد ظهور یک روند تازه در حوزه رایانش ابری بودیم. در حال حاضر هرچیز که باید با چند کلیک در دسترس باشد‌، از ایمیل‌ها گرفته تا رسانه‌های اجتماعی، اسناد و غیره، روی فضای ابری قرار گرفته و دسترسی به مشتریان را روی تلفن همراه یا رایانه شخصی ممکن می‌سازند. همچنین برنامه‌هایی که تا مدتی پیش به عنوان کلاینت لوکال روی رایانه یا دستگاه تلفن همراه عمل می‌کرد، به فضای ابری و اینترنت کوچ کرده‌اند. در همین راستا برنامه‌های مبتنی بر فضای ابری محبوبیت فراوانی یافته‌اند. با این وجود بسیاری از کاربران هنوز نمی‌دانند app cloud چیست و استفاده از آن چه مزیت‌هایی دارد. همراه ما باشید تا مفصل درباره این مفهوم صحبت کنیم.

app cloud چیست؟

برنامه کاربردی ابری (cloud app یا cloud application) یک برنامه مبتنی بر اینترنت است که حداقل بخشی از پردازش و ذخیره داده‌ها را روی بستر اینترنت یا به اصطلاح فضای ابری انجام می‌دهد و به آن کلود اپ هم گفته می‌شود. با مرورگر یا برنامه کاربردی می‌توان به بخش فرانت‌اند برنامه دسترسی داشت؛ در حالی که ویژگی‌های مهم مثل ذخیره سازی داده‌ها از طریق اینترنت قابل دسترسی خواهد بود.

برنامه های کاربردی ابری ترکیبی از اپلیکیشن‌های تحت وب و نرم‌افزارهای دسکتاپ قدیمی هستند‌ با این تفاوت که مزیت‌های هر دو را با هم ارائه کرده و از بسیاری از معایب آنها اجتناب می‌کنند. سرورهای این برنامه‌ها در دیتاسنتر یک ارائه‌دهنده زیرساخت خدمات ابری قرار گرفته و نیازی به نصب برنامه روی رایانه نیست؛ بلکه به‌طور خودکار با آپلود نسخه جدیدتر به‌روزرسانی‌ها روی اپلیکیشن اعمال می‌شود.

انواع برنامه‌های مبتنی بر app cloud چیست؟

یکی از اولین قدم‌هایی که برای توسعه اپلیکیشن ابری برداشته می‌شود، تصمیم درمورد نوع برنامه است. اگر بخواهیم انواع برنامه‌ها را بر اساس معماری‌های متفاوت آنها دسته‌بندی کنیم، به این ۳ دسته می‌رسیم:

۱. SaaS، نرم افزار به عنوان سرویس

مثال‌ – Google Drive، Google Docs

ابتدا ببینیم مدل SaaS در میان برنامه‌های app cloud چیست.

گسترده‌ترین نوع برنامه ابری که بیشتر کلود اپ‌ها را دربر می‌گیرد. این اپلیکیشن‌ها روی سخت‌افزار شخص ثالث مثل ماشین‌های مجازی یا در قالب اپلیکیشن‌های موبایل اجرا می‌شوند؛ نه دستگاه کاربر. یعنی نیازی به نصب برنامه نیست و نرم افزار هم از راه دور میزبانی می‌شود. مشتریان این برنامه‌ها برای بهره‌مندی از نرم افزار به‌روز شده نباید پولی پرداخت کنند یا لایسنس خریداری کنند.

۲. IaaS، زیرساخت به عنوان سرویس

مثال – موتور محاسباتی گوگل، خدمات وب آمازون، مایکروسافت آژور

برنامه‌های IaaS به پشتیبانی میان‌افزار و پشتیبانی برنامه از سمت کلاینت نیاز دارند. مالک IaaS زیرساخت پیچیده و پشتیبانی بیشتری برای مشتریان فراهم می‌کند و مشتری باید یک پل سفارشی بین برنامه و سیستم عامل بسازد. به این ترتیب شرکت‌ها می‌توانند بدون توسعه اجزای اصلی، یک محصول سفارشی برای کاربران خود تولید کنند.

۳. PaaS، پلتفرم به عنوان سرویس

مثال‌ – Apache Stratos، AWS Elastic Beanstalk، Force.com، Google App Engine، OpenShift

IaaS دسترسی به سرورها و ذخیره‌سازی را از طریق اینترنت فراهم می‌کند؛ بی‌آنکه نیازی به مدیریت تنظیمات سخت‌افزاری یا نرم افزاری از جانب کاربر باشد.

این نوع توسعه برنامه فقط به کد برنامه سمت کلاینت نیاز دارد و کلاینت می‌‌تواند از سخت افزارها و نرم افزارهای توسعه پایه دل‌خواه استفاده کند. این برنامه‌ها مدام به‌روز می‌شوند و اگر کاربری تصمیم بگیرد مقیاس برنامه یا کل برنامه را تغییر دهد، به لطف انعطاف‌پذیری بالای PaaS به مشکلی برنمی‌خورد.

ویژگی‌های بارز برنامه‌های app cloud چیست؟

اپلیکیشن‌های ابری با اپلیکیشن‌های تحت وب متفاوت‌اند. در این بخش نگاهی می‌بینیم مهم‌ترین ویژگی‌های app cloud چیست و چه امکاناتی این برنامه‌ها را از اپلیکیشن‌های تحت وب یا دسکتاپ متمایز می‌کند.

۱. دسترسی آسان به داده‌ها و مدیریت آنها

کاربران این برنامه‌ها می‌توانند از هر دستگاهی به داده‌های خود دسترسی داشته باشند و این یکی از بارزترین ویژگی‌های کلود اپ‌هاست. یعنی فرقی نمی‌کند روز باشد یا شب، شمال باشید یا جنوب، داده‌هایتان همیشه و هر لحظه چند کلیک با شما فاصله دارند، می‌توانید آنها را ببینید، ویرایش کنید، حذف یا اضافه کنید. از این‌رو توسعه اپلیکیشن ابری راهی برای اشتراک‌گذاری اطلاعات با سایر مشاغل، خواه شرکای داخلی یا خارجی فراهم می‌کند.

کاربر می‌تواند داده‌های شخصی خود را رمزگذاری، بهینه‌سازی و فشرده‌سازی کند. حتی امکان استفاده از برنامه‌های پشتیبان‌گیری نیز برای او وجود دارد.

۲. هزینه‌های کمتر برای به‌روز‌رسانی و ارتقاء نرم افزار

این برنامه‌ها بر اساس بازخورد کاربران مدام توسعه می‌یابند و بهبود پیدا می‌کنند. اما نیازی به پرداخت هزینه برای بهره‌مندی از این به‌روز‌رسانی‌ها نیست. با همان حق اشتراکی که می‌پردازید یا هزینه‌ای که اولین بار برای خرید نسخه پریمیوم پرداخت کرده‌اید، به نسخه‌های جدیدتر دسترسی خواهید داشت.

۳. دسترسی به شبکه گسترده

کلیه قابلیت‌ها از طریق شبکه و مکانیسم‌های استاندارد پلت‌فرم‌های تین کلاینت یا تیک کلاینت (مانند تلفن‌های همراه، لپ‌تاپ‌ها و PDA) قابل دسترسی هستند.

۴. تجمیع منابع برای چند مصرف‌کننده

ارائه‌دهنده خدمات ابری می‌تواند منابع محاسبانی را با یک مدل چند استیجاری و منابع فیزیکی و مجازی مختلف به چندین مصرف‌کننده ارائه دهد.

۵. ذخیره اطلاعات کاربر روی حافظه پنهان

اما دلیل ذخیره اطلاعات روی حافظه کش دستگاه کاربران در app cloud چیست؟

داده‌های برنامه‌های ابری روی یک زیرساخت ابری قرار می‌گیرند و تا یک ظرفیت مشخص روی حافظه پنهان دستگاه کاربر ذخیره می‌شوند. این اطلاعات موقتا روی دستگاه کاربر می‌مانند تا در حالت آفلاین نیز دسترسی کاربر را فراهم کنند. به محض آنلاین شدن کاربر، برنامه به‌روز می‌شود و داده‌هایی که در حالت آفلاین روی برنامه تولید شده در محل ذخیره فضای ابری آپلود می‌شود.

مزایای استفاده از app cloud چیست؟

مهم‌ترین و محبوب‌ترین مزیت‌های استفاده از app cloud عبارت‌اند از:

۱. صرفه‌جویی در هزینه‌ها با اپ کلود

توسعه برنامه‌های ابری به‌مراتب ارزان‌تر از خرید و نگهداری سخت‌افزار در محل تمام می‌شود. به‌گونه‌ای که اپلیکیشن‌های ابری برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط ​​۴۰ درصد مقرون‌به‌صرفه‌تر از راه‌اندازی و نگهداری یک سیستم داخلی هستند. هزینه‌ها معمولا بر اساس میزان استفاده از خدمات در نظر گرفته می‌شوند و مدیریت آنها راحت‌تر است. به علاوه بسیاری از ارائه‌دهندگان برای شرکت‌های بزرگ یا قراردادهای بلندمدت تخفیفات ویژه در نظر می‌گیرند.

۲. انعطاف‌پذیری بیشتر برنامه‌های ابری

راه‌حل‌های مبتنی بر ابر انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به نرم‌افزارهای سنتی دارند، چون به یک مکان یا دستگاه مشخص متصل نیستند. این یعنی می‌توان بدون نگرانی در مورد مشکلات سازگاری یا محدودیت سیستم‌های اختصاصی که فقط با سخت‌افزار یا سیستم‌عامل‌های خاص کار می‌کنند، از آنها در موقعیت‌های مختلف استفاده کرد.

۳. سهولت مدیریت داده‌ها در فضای ابری

بپردازیم به اینکه منظور از سهولت مدیریت داده‌ها در app cloud چیست؟

یکی از مزیت‌های کلود اپ این است که کاربر از هرکجا که هست می‌تواند به اطلاعات خود دسترسی داشته باشند؛ چون تمام این اطلاعات روی فضای ابری ذخیره شده‌اند. این یعنی بستر مناسب برای کارکردن از خانه و کم‌شدن هزینه فضای اداری و خدمات محیط کار تا چند برابر کاهش می‌یابد. صاحبان کسب‌وکارها می‌توانند بدون نگرانی درمورد از دست دادن داده‌ها (ناشی از خرابی سخت‌افزار و غیره) از موقعیت‌های مختلف به فایل‌های مهم دسترسی داشته باشند.

۴. پایداری و ارائه مزیت‌های رقابتی در بازار

بازار امروز دست شرکت‌هایی است که بتوانند با ارائه برنامه‌های مبتنی بر ابر، نه فقط کاربران دسکتاپ و وب، بلکه نظر کلیه کاربران موبایل به دست را نیز جلب کند. حتی نیازی به سرمایه‌گذاری روی سخت‌افزارها یا نرم‌افزارهای گران‌قیمت نیست؛ چراکه می‌توان همه چیز را توسط ارائه دهنده خدمات ابری (CSP) مدیریت کرد. در عین حال کمترین زمان ممکن برای مدیریت زیرساخت‌های IT صرف می‌شود و فرصت بیشتری برای پرداختن به رشد کسب و کار باقی می‌ماند.

۵. قابلیت استفاده از برنامه در حال حرکت

امروزه دستگاه‌های تلفن همراه بخش مهمی از زندگی روزمره بیشتر مردم هستند. کاربر انتظار دارد با همین تلفن همراه بدون محدودیت‌های مربوط به موقعیت مکانی یا مشکلات برقراری ارتباط به برنامه‌های مختلف دسترسی داشته باشد. خوشبختانه کلود اپ‌ها این نیاز کاربران عصر اینترنت را به نحو احسن پاسخ می‌دهند.

چالش‌های توسعه app cloud چیست؟

حالا که با مزیت‌های توسعه و اجرای کلود اپ آشنا شدیم، بد نیست ببینیم چالش‌های توسعه app cloud چیست. هرچه اطلاعات بیشتری نسبت به این چالش‌ها داشته باشیم، طبیعتا راحت‌تر می‌توانیم خود را برای مقابله با آنها آماده کنیم.

فراموش نکنید که سرویس ابری انتخابی باید قابل اعتماد باشد، زیرساخت برنامه شما باید برای توسعه بیشتر کسب و کار مقیاس پذیر باشد و باید فکری به حال مشکلات امنیتی داده‌های ارسالی کنید.

۱. قابلیت همکاری

محیط Cloud باید قابلیت همکاری داشته باشد تا بتوانید برنامه را روی دستگاه‌های مختلف اجرا کرده و سایر خدمات ابری را در زیرساخت خود ادغام کنید. در عین حال، همه سیستم‌های ابری نمی‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. این یعنی همیشه فرصتی برای ترکیب اجزای سرویس‌های مختلف نیست و اگر روزی تصمیم بگیرید به پلتفرم دیگری مهاجرت کنید، ممکن است در انتقال پایگاه کدها و داده‌ها با مشکل مواجه شوید.

۲. قابلیت اطمینان

هر کلود اپ برای اجرای عملیات خاصی طراحی می‌شود و باید درست عمل کند؛ در غیر این صورت ابزار شما به درد مشتری نمی‌خورد و برای او جذاب نخواهد بود. اگر حتی یک خطر جزئی چارچوب برنامه و فرایندهای آن را تهدید کند، تا قبل از رفع خطر نباید سراغ آن رفت. یک ایده خوب برای مواجهه با این مشکل بکاپ‌گیری از داده‌ها و عملیات با یک ابر خصوصی است.

۳. کارایی

هرچه مراکز داده بیشتر باشند، عملکرد برنامه بهتر خواهد بود. ارائه‌دهندگان خدمات هاستینگ سرورهای خود را طوری در سراسر جهان پخش می‌کنند که بتوانید صرف نظر از موقعیت مکانی کاربران، سرعت بارگذاری مناسب برایشان رقم بزنید. حال اگر تعداد سرورها کم باشد و بارگذاری رابط کاربری بیش از ۳ ثانیه طول بکشد، تجربه چندان خوبی برای کاربر رقم نمی‌خورد. هر یک ثانیه تاخیر مستقیما روی نرخ تبدیل تاثیر می‌گذارد.

۴. ضعف امنیت

به‌نظر شما دلیل ضعف امنیت app cloud چیست؟

امنیت سمت کلاینت یک چالش بزرگ برای توسعه‌دهندگان کلود اپ است. بیش از ۶۶ درصد متخصصان فناوری اطلاعات، بحث امنیت را مهم‌ترین نگرانی در پذیرش محاسبات ابری می‌دانند. اینترنت اگرچه دسترسی کاربر را راحت‌تر می‌کند، امکان حملات سایبری، تهدیدات و آسیب‌پذیری‌های امنیتی را بیشتر می‌کند. البته رمزگذاری قوی داده‌ها، گواهی SSL و استفاده از پروکسی معکوس به شما کمک می‌کند سطح امنیت برنامه‌های ابری خود را افزایش دهید.

۵. مقیاس‌پذیری

قبل از انتخاب سرویس ابری باید مطمئن شوید که قابلیت مقیاس‌پذیری داشته باشد. گاهی اوقات سرویس موردنظر از مقیاس‌پذیری خوبی برخوردار نیست، به همین جهت با افزایش ناگهانی ترافیک سقوط می‌کند و دیگر قادر به ارائه خدمات به مخاطب نخواهد بود. در نهایت این شما هستید که با از دست دادن مشتریان کسب و کار خود ضرر می‌کنید.

۶. زمان از کار افتادگی

زمانی که یک برنامه کاربردی در فضای ابری مستقر می‌شود، برای دسترسی به آن به اتصال اینترنت نیاز است. این یعنی قطع ناخواسته اینترنت می‌تواند با اختلال در دسترسی به برنامه‌های ابری، وقفه قابل توجهی در کسب و کار شما ایجاد کند. ارائه‌دهندگان خدمات ابری هرازگاهی با قطعی‌های فنی مواجه شوند که طی آن برنامه‌ها و داده‌های کاربران در دسترس نخواهد بود و این یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های استفاده از کلود اپ‌هاست.

۷. عدم کنترل کامل کاربر

زیرساخت ابری متعلق به ارائه‌دهنده خدمات ابری است و مسئولیت مدیریت و اداره آن کاملا برعهده ارائه‌دهنده است. این یعنی سازمانی که به عنوان کلاینت از خدمات ارائه دهنده استفاده می‌کند، هیچ کنترلی روی زیرساخت‌های back-end برنامه نخواهد داشت. به‌عبارتی استقرار برنامه‌های ابری تنها برای سازمان‌هایی ایده‌آل است که صرفا می‌خواهند برنامه‌ها، داده‌ها و خدمات خود را مدیریت کنند و کاری به بخش فیزیکی سخت افزار IT ندارند.

قدم به قدم مراحل توسعه app cloud چیست؟

برنامه کاربردی مبتنی بر ابر از فناوری مشابه نرم‌افزارهای قدیمی استفاده می‌کنند، با این تفاوت که یک سرور از راه دور دارند که به جای نصب و نگهداری روی رایانه شخصی، امکان اجرای آنها از هر دستگاهی با اتصال به اینترنت را فراهم می‌کنند. در این بخش می‌بینیم مراحل توسعه app cloud چیست و برای راه‌اندازی آن چه قدم‌هایی باید برداشته شود:

۱. استخدام تیم توسعه ابری

بهتر است برای توسعه اپ کلود از تخصص و تجربه یک تیم توسعه‌دهنده ابری استفاده کنید تا برنامه نهایی به روان‌ترین شکل ممکن اجرا شود. این تیم‌ها توصیه‌های ارزشمندی در مورد بهبود فرآیندهای کسب‌وکار در اختیارتان می‌گذارند تا بتوانید از سایر شرکت‌هایی که در زمینه مشابه فعالیت می‌کنند، پیشی بگیرید. یک نمونه عالی راه‌اندازی یک وب‌سایت فروشگاهی است که مشتریان آن می‌توانند محصولات را آنلاین سفارش دهند و درب منزل تحویل بگیرند.

۲. معماری و ویژگی‌های پلتفرم‌های فضای ابری

قبل از راه‌اندازی اپ کلود باید تصمیم بگیرید که می‌خواهید چه مقدار بر معماری سیستم کنترل داشته باشید و چه سطحی از انعطاف‌پذیری انتظار دارید. موقع انتخاب پلتفرم‌های فضای ابری مطمئن شوید از ویژگی‌های موردنظرتان پشتیبانی می‌کنند و قابلیت مقیاس‌پذیری و دسترسی‌پذیری خوبی ارائه می‌کنند. همچنین اگر ویژگی‌های برنامه مدنظرتان بیش از حد پیچیده یا چالش‌انگیز است، بد نیست به میزان کنترل مورد انتظار خود فکر کنید.

۳. تعریف پشته فناوری مورد استفاده

در مرحله بعد باید پشته فناوری مورد استفاده را تعریف کنید. بعد از تصمیم‌گیری در مورد تکنولوژی برنامه، باید به فکر سایر عوامل مثل انتخاب مدل کسب درآمد از برنامه و توسعه/تست آن باشید.

۴. انتخاب مدل کسب درآمد از برنامه ابری

گام بعدی این است که یک مدل کسب درآمد از برنامه انتخاب کنید. می‌خواهید برنامه فریمیوم، پریمیوم یا اشتراکی باشد؟

• برنامه‌های فریمیوم عملکردهای اولیه را رایگان در اختیار کاربران می‌گذارند و برای فقط برای دسترسی به ویژگی‌ها و قابلیت‌های پیشرفته، هزینه‌ دریافت می‌کنند.
• برنامه‌های اشتراکی از کاربران می‌خواهند تا برای دسترسی به ویژگی‌ها و قابلیت‌های پیشرفته، طرح‌های اشتراکی برنامه را خریداری کنند.
• برنامه‌های پریمیوم با پرداخت هزینه اول در اختیار کاربر قرار می‌گیرند و هیچ‌گونه پرداخت درون‌برنامه‌ای نخواهند داشت.

۵. توسعه و آزمایش

اکنون بگذارید ببینیم اقدامات مرحله توسعه و آزمایش app cloud چیست. در این مرحله به ابزارهای آزمایشی نیاز دارید تا تمام محیط‌های مختلفی که برنامه قرار است اجرا شوند را مدیریت کنید. وجود ابزارهای توسعه برای ساخت سریع و آسان برنامه در این مرحله به شما کمک می‌کند.

۶. راه‌اندازی و نگهداری برنامه

بعد از توسعه برنامه، نوبت انجام اقدامات مربوط به راه‌اندازی آن است. این مرحله شامل انجام وظایف تعمیر و نگهداری مثل ارتقاء نسخه‌های نرم افزار یا افزودن ویژگی‌های جدید (در صورت نیاز) است.

مطالعه مقاله رایانش مه را پیشنهاد می دهیم.

کلام آخر

توسعه اپلیکیشن‌های ابری یا همان کلود اپ یکی از موضوعات داغ سال‌های اخیر بوده است. کاهش هزینه توسعه، (عدم نیاز به سخت افزار، سرور یا حتی نرم افزار)، دسترسی بالاتر محصول نهایی، سطح جدیدی از استانداردسازی و مقیاس بندی تنها برخی از مزیت‌های رویکردهای ابری برای شرکت‌هاست. البته در کنار اینها استفاده از رویکرد ابری با چالش‌ها و مشکلاتی همراه است که انتظار می‌رود شرکت‌ها با استراتژی‌های مناسب برای مقابله با آنها آماده شوند.

در این مقاله مفصل درباره کلود اپ صحبت کردیم و با زیر و بم آن آشنا شدیم. فهمیدیم app cloud چیست، چه ویژگی‌هایی دارد و درباره مزیت‌ها و معایب استفاده از آن خواندیم. اگر شما خواننده عزیز تسکا اطلاعات بیشتری درباره این تکنولوژی دارید، مشتاق شنیدن نظرات‌تان هستیم.