پروکسی چیست؟ | انواع سرور پروکسی + کاربرد آن

پروکسی نوعی واسط میان دستگاه و اینترنت است. یعنی زمانی که شما از یک پراکسی استفاده می‌کنید، درحقیقت با انتقال اتصال خود به یک میزبان و اتصال ازطریق آن در حال عبور از یک پل یا دروازه‌ای فرضی هستید. انواع مختلفی از پروکسی‌ها وجود دارد و استفاده‌های فراوانی نیز برای آن می‌توان نام برد.

به‌عنوان‌مثال برای کنترل کارکنان یک سازمان و زیر نظر داشتن ارتباط آن‌ها با شبکه‌های مختلف می‌توان از Proxyها استفاده کرد. در این مقاله قصد داریم تا به‌صورت کامل و جامع به تعریف پروکسی وانواع آن بپردازیم، پس تا انتها همراه ما باشید.

پراکسی چیست؟

واژه انگلیسی Proxy در لغت به معنای نماینده یا وکیل است. در دنیای کامپیوتری و فناوری اطلاعات نیز پروکسی‌ها تقریباً چنین وظیفه‌ای را برعهده دارند. یعنی مانند یک نماینده، واسطه‌ای میان دستگاه شما و شبکه متصل شده خواهند بود. پراکسی‌ها دستگاه‌هایی مانند سرور یا روتر هستند که مانند دروازه عمل می‌کنند و در بحث امنیت شبکه، یکی از مهم‌ترین ارکان اساسی به شمار می‌آیند.

هر دستگاهی که به شبکه متصل می‌شود (حال شبکه چه اینترنت باشد و یا یک شبکه خصوصی) نیاز به یک آدرس دارد. مانند آدرس خانه شما که برای ارسال یا دریافت نامه یا بسته‌های پستی به آن نیاز خواهد بود. حال فرض کنید که می‌خواهید یک بسته به ریاست‌جمهوری ارسال کنید و از وضعیت موجود گله کنید. زمانی که بسته یا نامه به مقصد می‌رسد برای بررسی محتویات آن نیاز به طی شدن پروسه‌ای است تا اطمینان حاصل شود که تهدیدی در آن وجود ندارد. درواقع محلی که در آن بسته بررسی خواهد شد یک پروکسی است و مانند یک دروازه اجازه عبور نامه شما را خواهد داد.

با این مثال فکر می‌کنم که با مفهوم Proxy به‌خوبی آشنا شدید؛ اما نکته‌ای وجود دارد این است که تنها یکی از کاربرد‌‌های آن، امنیت و بررسی محتویات نامه است. درحالی‌که می‌توان در همان دروازه علاوه بر اطمینان از بی‌خطر بودن نامه کار‌های مختلفی نیز کرد. مانند دست‌کاری آدرس مقصد یا مبدا، اضافه یا کم‌کردن محتویات آن، سانسور کردن برخی قسمت‌ها و… . در ادامه با ما همراه باشید تا با کاربرد‌های متنوع پراکسی آشنا شوید.

کاربرد‌های پروکسی

یک میزبان یا نماینده (Proxy) می‌تواند نقش‌های مختلفی را ایفا کند. برای مثال می‌توان از آن برای مخفی کردن برخی از اطلاعات استفاده کرد. یعنی زمانی که به یک سایت می‌خواهید دسترسی پیدا کنید، اگر از پروکسی استفاده شود آدرس دستگاه اصلی (سیستمی که از آن در حال استفاده هستید) مخفی خواهد ماند. یا حتی با استفاده از آن می‌توانید فیلترینگ سایت‌ها را نیز دور بزنید. دقیقاً مانند VPN!

اما اشاره شد که دستگاه‌های نماینده در مبحث امنیت شبکه دارای جایگاه ویژه‌ای هستند. ازاین‌رو عمده کاربرد‌های آن‌ها دررابطه‌با همین security است و بیشتر سازمان‌ها و شرکت‌ها تنها برای افزایش امنیت نتورک خود، پروکسی تهیه می‌کنند. کاربرد‌های مهم proxy عبارت‌اند از:

1. نظارت بر ترافیک ورودی شبکه در دروازه‌ای جداگانه و اعمال پروتکل‌های امنیتی در میزبان. یکی از کاربرد‌های پراکسی، استفاده از آن‌ها برای مانیتورینگ شبکه است. همچنین در زمان شناسایی و تشخیص تهدید می‌توان در همان میزبان اقدامات لازم را انجام داد و از ورود خطر به شبکه اصلی جلوگیری کرد.
2. کنترل ترافیک خروجی برای جلوگیری از نشر اطلاعات یا نفوذ غیرمجاز. شاید بیش از 50 درصد موفقیت‌آمیز بودن حملات سایبری به دلیل اشتباهات سهوی یا عمدی کارکنان است. برای مثال ورود به یک سایت نامعتبر و دانلود یک نرم‌افزار مخرب (حتی به‌صورت سهوی) می‌تواند کل امنیت شبکه را به خطر بیندازد. از‌این‌رو با بهره‌گیری از یک نماینده می‌توان از تمامی این اتفاقات جلوگیری کرد.
3. کنترل حجم ترافیک و جلوگیری از آفلاین شدن شبکه. هر شبکه می‌تواند به تعداد محدودی از کاربران در یک‌لحظه خدمات ارائه کند. برای مثال خود دیجی‌کالا بیش از 10 هزار کاربر را نمی‌تواند به‌صورت هم‌زمان هندل کند. پس زمانی که این تعداد به بیش از حد مجاز برسد باید منتظر ازکارافتادن سیستم‌ها و در نهایت قطع شبکه باشیم. درحالی‌که می‌توان در میزبان‌ها فیلتر‌های برای تعداد ورودی تعیین و یا با متعادل‌سازی بار از آفلاین شدن شبکه جلوگیری کرد.

مقاله بهترین نرم افزارهای امنیت شبکه را از دست ندهید.

انواع پروکسی

پروکسی‌ها می‌توانند به دو گونه مورد استفاده قرار بگیرند. در ادامه هر دو نوع پروکسی را نام برده و نحوۀ دریافت هر یک را توضیح خواهیم داد.

1. پروکسی فیزیکی
2. نوع نرم‌افزاری: ازطریق دانلود نرم‌افزار‌های proxy، از خدمات شرکت‌های ارائه‌دهنده میزبانی که اغلب به‌صورت ابری فعالیت می‌کنند استفاده کنید.

در ادامه به بررسی بیشتر این دو نوع پروکسی می پردازیم با ادامه مقاله همراه ما باشید.

پروکسی سخت افزاری یا فیزیکی

در نوع فیزیکی باید یک سرور یا روتر فیزیکی بخرید و با برقراری اتصال میان آن و شبکه خود از میزبان تازه‌وارد بهره‌مند شوید. و معمولاً برای سازمان‌ها و کسب و کارهای بزرگتر مورد استفاده قرار می‌گیرند و پروکسی‌ها نقش یکی از لایه‌های امنیتی کسب و کارها را ایفا می‌کنند.

پروکسی نرم افزاری

معمولاً برای استفادۀ کاربران و مردم عادی از نسخه‌های نرم افزاری پروکسی‌ها استفاده می‌شود. نسخه‌های نرم افزاری امروزه بسیار راحت در دسترس هستند. شما می‌توانید یکی از اپلیکیشن‌های مربوطه که به شما اجازه می‌دهد یک پروکسی با آی پی مخصوص را فعال کنید، دانلود کرده و نصب کنید. در نهایت این برنامه تعامل شما را با پروکسی تسهیل می‌کند. برخی از انواع نسخه‌های پروکسی نرم افزاری نیز با دریافت اشتراک به صورت ماهانه خریداری می‌شوند بعضی ها هم به صورت رایگان وجود دارند که توصیه می‌شود از نسخه رایگان آن در طولانی‌مدت استفاده نشود. زیرا افرادی که همانند شما از همین پروکسی ها استفاده می‌کنند بسیار زیاده بوده و امنیت منابع و اطلاعات کاربران همواره در معرض خطر قرار دارد.

کسب و کارها و سازمان‌های بزرگ‌تر معمولاً از نسخه‌های رایگان پروکسی استفاده نمی‌کنند. چرا که ممکن است خطرات بسیار زیادی را برای کسب و کار آنها داشته باشد. این کسب و کارها معمولاً نسخه‌های سخت افزاری و قوی‌تر را که به صورت پولی تهیه می‌شوند خریداری می‌کنند.

پروکسی سرور چیست؟

پروکسی سرور امروزه یکی از بهترین ابزارها برای جلوگیری از ورود مهاجمان سایبری به یک شبکه خصوصی است. در واقع پروکسی سرور یک واسطه بین کاربران و صفحات وب است و از اطلاعات کاربرانی که به صورت معمول از یک صفحه در یک وب‌سایت بازدید می‌کنند یا بازدیدهای متعددی که از وب‌سایت‌های مختلف دارند، محافظت می‌کند.

باید بدانیم حین فعالیت کاربران عادی، مهاجمان سایبری نیز فعالیت دارند که ورود آنها به شبکه یا صفحات وب سایت می‌تواند بسیار خطرناک باشد. پروکسی سرور می‌تواند به عنوان یک واسطه، نقش امنیت این صفحات را ایفا کند و از طرفی حتی قادر است ورود کاربران را به صفحات آسان کند

معمولاً از پروکسی‌ها برای ورود به صفحات یا اپلیکیشن‌هایی استفاده می‌شود که آی پی آنها فیلتر شده است؛ اما این تنها کاربرد پروکسی سرورها نیست.در واقع یکی از مهمترین کاربردها و وظایف پروکسی سرور این است که بتواند آی پی ورودی شما را به عنوان یک کاربر به صفحات وب‌سایت یا برنامه‌های مخصوص شناسایی کند و تا انتها بر اساس این آی پی، فعالیت‌های شما را کنترل کرده و روی آن نظارت کند. در غیر این صورت ممکن است اطلاعات بسیار خطرناکی وارد وب‌سایت‌‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف شود. پروکسی سرور مانند یک کاربر آی پی مخصوص به خود را دارد و به عنوان یک واسطه باعث اتصال شما و وب‌سایت‌های اپلیکیشن‌ها می‌شود.

نحوه کارکرد پروکسی سرور

نحوۀ کارکرد پروکسی سرور بسیار جالب است. در واقع هر پروکسی، آدرس آی پی مخصوص به خود را دارد و زمانی که آن را فعال می‌کنید، نقش واسطه بین شما، رایانه و اینترنت را ایفا می‌کند. زمانی که درخواست خود را در رایانه ارسال می‌کنید، رایانه یا گوشی همراه شما با داشتن اطلاعات مربوط به آدرس پروکسی، این اطلاعات را به پروکسی هدایت می‌کند.

با بیان دو مثال عملکرد پروکسی سرور برای شما بهتر مشخص می‌شود. فرض کنید قصد جستجوی یک جمله در صفحات گوگل را دارید. در صورتی که پروکسی خود را فعال کنید، آی پی شما تغییر می‌کند. با جستجوی عبارت مورد نظر در صفحات گوگل، درخواست شما به جای اینکه مستقیم از طرف آی پی شما ارسال شود، ابتدا برای پروکسی ارسال می‌شود و پروکسی مطابق با آی پی خود، عبارت مورد نظر را جستجو می‌کند. در نهایت پاسخ شما را از طریق گوگل دریافت می‌کند که می‌تواند از تمامی مرورگرهای موجود باشد.

یا فرض کنید که می‌خواهید از سایت youtube ویدئو تماشا کنید. همان‌طور که همه می‌دانیم این سایت در ایران فیلتر است. یعنی هیچ IP متعلق به ایران نمی‌تواند با سرور‌های یوتیوب اتصال برقرار کند. برای حل این مشکل می‌توان از یک میزبان که نه آی‌پی آن توسط ایران و نه توسط خود شرکت گوگل فیلتر شده است استفاده کرد. یعنی با ارسال درخواست به سرور پروکسی و ارسال دوباره همان درخواست توسط سرور میزبان به سرور‌های یوتیوب، اتصال بدون هیچ مشکلی برقرار خواهد شد. همچنین پاسخ‌ها برای درخواست نیز با طی‌کردن همین مسیر به دست شما می‌رسد.

انواع پروتکل‌ های پروکسی سرور

 پروتکل‌های پروکسی سرورها انواع مختلفی دارند که شامل موارد زیر است.

• Socks Proxy  
• FTP Proxy 
• HTTP Proxy  
• SSL Proxy 
• SMTP Proxy

مقاله پروتکل FTP چیست را برای مطالعه بیشتر پیشنهاد می کنیم.

انواع پروکسی سرور

انواع مختلفی از پروکسی سرورها وجود دارد که تمامی آن‌ها با ارائه یک آدرس جایگزین مانند یک دروازه یا میان‌بر عمل می‌کنند. در این مقاله 12 نمونه مختلف از سرور‌های میزبان را معرفی و توضیح مختصری از هرکدام را بیان خواهیم کرد. این 12 مورد عبارت‌اند از:

1. Forward Proxy
2. Transparent Proxy
3. Anonymous Proxy
4. High Anonymity Proxy
5. Distorting Proxy
6. Data Center Proxy
7. Residential Proxy
8. Public Proxy
9. Shared Proxy
10. SSL Proxy
11. Rotating Proxy
12. Reverse Proxy

پروکسی فوروارد یا forward proxy

نوعی میزبان است که در مقابل مشتریان پیاده‌سازی شده و اطلاعات دریافتی را به گروه‌هایی در داخل شبکه ارسال می‌کند. در حقیقت زمانی که پراکسی سرور فوروارد استفاده می‌شود، کاربر درخواست خود را میزبان ارسال کرده و میزبان تصمیم می‌گیرد تا آیا درخواست باید انجام شود یا نه.

میزبان forward به دلیل نوع عملکردی که ارائه می‌کند باعث ایجاد محدودیت در توانایی شبکه خواهد شد ولی گزینه خوبی برای تأمین امنیت نتورک‌هایی با یک نقطه ورودی است. زیرا مدیریت و امنیت شبکه را ساده‌تر می‌کند.

پروکسی شفاف یا Transparent Proxy

این نوع میزبان‌ها دقیقاً مانند کامپیوتر‌های خانگی یا سیستم‌های اصلی عمل می‌کنند. یعنی در زمان اتصال به یک پروکسی سرور شفاف به‌هیچ‌عنوان متوجه نخواهید شد مگر آنکه از قبل اطلاع داشته باشید. دلیل نام‌گذاری Transparent Proxy نیز همین موضوع است.

شرکت‌هایی که قصد استفاده از میزبان برای کارمندان خود را دارند ولی همچنین نمی‌خواهند تا کسی از این موضوع خبردار شود، از نوع شفاف آن استفاده می‌کنند. یکی از معایب این نوع proxy server این است که استفاده‌کنندگان آن بیشتر از دیگر دستگاه‌ها در معرض حملات سایبری خاص مانند انکار سرویس (SYN-flood denial-of-service) قرار دارند.

پروکسی ناشناس یا Anonymous Proxy

اگر می‌خواهید تا به‌صورت ناشناس به یک شبکه یا سایت دسترسی پیدا کنید، می‌توانید از Anonymous Proxy استفاده کنید. این نوع سرور‌های میزبان با ارائه برخی ویژگی‌های خاص اطلاعات هویتی استفاده‌کننده را محفوظ نگه می‌دارند.

پروکسی‌های شفاف یکی از بهترین گزینه‌ها برای دسترسی به یک شبکه آن‌هم به‌صورت ناشناس است اما بازهم این نوع سرور‌های میزبان بدون اشکال نیستند. باید گفت که بسیاری از افراد استفاده از Proxy ناشناس یا Transparent را غیرقانونی و خلاف حقوق انسانی می‌دانند.

پراکسی High Anonymity

این نوع نماینده‌های سرور از مورد قبلی یک پله نیز بهتر عمل می‌کنند و برای افرادی که نیاز به دسترسی کاملاً ناشناس بدون هیچ تردیدی را دارند، مناسب است. نحوه کار High Anonymity Proxy به این صورت است که اطلاعات و داده‌های شخصی استفاده‌کننده را قبل از اتصال پاک‌کرده و پس از آن اقدام به برقراری ارتباط می‌کند.

برخی سازمان‌های اطلاعاتی و نظامی ممکن است تا از این نوع سرویس‌ها به‌منظور انجام عملیات کاملاً سری استفاده کنند. حتی کارمندان یک سازمان نیز برای جلوگیری از رهگیری ردپای خود از پروکسی ناشناس سطح بالا بهره می‌برند.

Distorting Proxy یا پراکسی های تحریف‌کننده

نمونه دیگری از پراکسی‌ها نیز وجود دارند که با تحریف IP خود اهداف مختلفی در پیش می‌گیرند. برای مثال ممکن است میزبانی با تحریف آی‌پی آدرس خود سعی در مخفی کردن اطلاعات واقعی استفاده‌کننده از proxy و حتی خودش را داشته باشد.

نحوه کار Distorting Proxy به این صورت است که با تغییر آدرس واقعی خود به یک آدرس نامعتبر و اشتباه، شبکه‌هایی که قصد اتصال به آن‌ها دارد را فریب دهد. بااین‌حال برخی از وب‌سایت‌ها با تشخصی خودکار این نوع سرور‌های نماینده از کانکت شدن آن‌ها جلوگیری می‌کند.

Data Center Proxy یا پروکسی مرکز داده

پروکسی‌های data center باتوجه‌به این‌که به ارائه‌دهندگان اینترنت یا internet service provider (ISP) وابسته نیستند، گزینه بسیار خوبی برای افرادی که نیاز به یک راه‌حل سریع و ارزان دارند، خواهد بود. میزبان مرکز داده همان‌طور که از نامش نیز پیداست، توسط یک شرکت و ازطریق یک دیتاسنتر به مشتریان ارائه می‌شود.

از مزایای Data Center Proxy می‌توان به‌سرعت بالا در جمع‌آوری داده‌ها و همچنین ارزان بودن این کار اشاره نمود اما استفاده‌کنندگان از آن نباید انتظار داشته باشند تا همیشه ناشناس بمانند و ممکن است اطلاعات احراز هویتی‌شان در معرض خطر قرار گیرد.

Residential Proxy یا پراکسی مسکونی

این نوع سرور‌های نماینده با ارائه IP آدرسی که متعلق به یک سرور فیزیکی است، نسبت به موارد قبلی قابل‌اعتمادتر هستند. برای افرادی که نیاز به مسدود‌سازی آگهی‌ها، کوکی‌ها و حتی تبلیغات مشکوک برای وب‌سایتشان دارند، این گزینه بسیار مناسب است.

اما بهتر است اضافه کرد که هزینه بیشتری نیز برای تهیه Residential Proxy باید پرداخت کنید و این مورد نسبت به بقیه رقبای خود گران‌تر است. ازاین‌جهت پیشنهاد می‌شود تا قبل از هر اقدامی ابتدا بررسی کنید که آیا سرمایه‌گذاری بر روی این نوع پراکسی  به‌صرفه خواهد بود یا نه؟

Public Proxy یا پروکسی سرور عمومی

این نوع میزبان‌ها رایگان بوده و برای تعداد کاربران زیادی خدمات ارائه می‌دهند. پس نباید انتظار سرعت بالا و همچنین امنیت زیادی را داشته باشید. نحوه کار Public Proxy به این صورت است که با دادن IP آدرس خود به کاربران، هویت آن‌ها را تا حدودی مخفی نگه می‌دارد.

دلیل پایین بودن سرعت proxyهای عمومی همین پابلیک و رایگان بودن آن است. چون تعداد نامحدودی از کاربران می‌توانند به آن متصل شوند. پیشنهاد می‌شود تا در زمان اتصال به این نوع میزبان‌ها حداکثر احتیاط را پیش بگیرید زیرا که خطر سرقت داده‌های کاربران بسیار بالاست.

Shared Proxy یا پراکسی اشتراکی

پراکسی‌های اشتراکی ممکن است توسط بیش از یک کاربر استفاده شوند. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این نوع سرور‌های میزبان، پایین بودن قیمت آن‌هاست. اما سرعت اتصال پروکسی اشتراکی چنگی به دل نمی‌زند و اگر نیاز به اتصال سریعی دارید بهتر است تا پول خود را برای تهیه آن به هدر ندهید. ممکن است فرد دیگری که به‌صورت مشترک از پروکسی شما استفاده می‌کند کار خلافی انجام دهد و شما نیز تنبیه شوید.

SSL Proxy

SSL مخفف secure sockets layer بوده و از پروکسی‌ SSL برای ارتباط در زمانی که هر دو طرف داده‌های رمزگذاری شده ارسال می‌کنند، استفاده می‌شود. سازمان‌هایی که نیاز به امنیت بیشتر در برابر تهدیداتی دارند که پروتکل SSL به‌خوبی می‌تواند آن‌ها را شناسایی و متوقف کند، از این نوع پراکسی‌ها بهره می‌برند.

همچنین باید اشاره کرد که سایت‌هایی با SSL Proxy نسبت به رقبای بدون این نوع میزبان، از نظر SEO نتیجه بهتری خواهند گرفت اما سرعت بارگذاری سایت در زمان بازدید‌های مجدد کند‌تر خواهد شد.

Rotating Proxy

این نوع سرور‌های میزبان IP آدرس‌های منحصربه‌فردی در هر بار اتصال به شما اختصاص می‌دهند. یعنی آی‌پی‌های تمامی اشخاصی که قبل از شما به Rotating Proxy متصل شده‌اند با آی‌پی شما متفاوت خواهد بود.

از این نوع پروکسی‌ها برای بازدید از یک سایت به‌صورت متعدد و بدون فاش شدن اطلاعات کاربر استفاده می‌شود. در برخی از proxyهای چرخشی ممکن است نوع اشتراکی یا عمومی آن وجود داشته باشد که منجر به فاش شدن اطلاعات شما شود.

Reverse Proxy

برخلاف پراکسی فوروارد، Reverse Proxy یا پراکسی پشت در مقابل سرور‌ها قرار می‌گیرد و درخواست‌های دیگر کلاینت‌ها را به سرور‌ها ارسال می‌کند. این نوع میزبان‌ها برای سایت‌های محبوب و با بازدید بالا بسیار مناسب هستند، زیرا با متعادل‌سازی درخواست‌های ورودی، می‌توانند پهنای باند شبکه را پایین نگهدارند.

بزرگ‌ترین عیب پروکسی‌های پشت این است که در صورت نفوذ به آن، ساختار پروتکل HTTP مورداستفاده توسط سایت یا شبکه آشکار شده و خطر بزرگی سیستم را تهدید خواهد کرد. ازاین‌رو مدیران شبکه در هنگام استفاده از این نوع proxy ممکن است مجبور شوند تا فایروال خود تقویت یا مکان آن را تغییر دهند.

مقاله کلاینت چیست را نیز مطالعه کنید.

سرور پروکسی را چگونه باید تنظیم کرد؟

اگر می‌خواهید وارد یک اپلیکیشن شوید که این اپلیکیشن برای آی پی کشور شما با محدودیت مواجه است، می‌توانید از طریق برنامه‌های خاصی، سرور پروکسی را دریافت کنید. روش‌های متعددی برای استفاده از سرور پروکسی و تنظیم آن وجود دارد که در ادامه بیان خواهیم کرد.

1.پروکسی با داده های ثابت و پیکر بندی شده

پروکسی گاهی اوقات به شکل آماده یعنی با داده‌های ثابت و پیکربندی شده در اختیار کاربر قرار می‌گیرد. در این حالت کافی است روی گزینۀ اتصال کلیک کنید تا به راحتی پروکسی روی سیستم یا گوشی همراه شما راه اندازی شود و باعث ورود شما به اپلیکیشن یا وب سایت مورد نظر شود.

2.تنظیم دستی پروکسی

اما گاهی اوقات نیز برای تنظیم سرور پروکسی باید به صورت دستی این کار را انجام دهید.

• یعنی ابتدا باید آدرس سرور پروکسی را وارد کنید.
• سپس با وارد کردن پورت مورد نظر، پیکربندی را به صورت دستی انجام دهید.
• برای ورود اطلاعات سرور پروکسی به صورت دستی، کافی است این اطلاعات را از وب‌سایت‌های مخصوص یا از طریق افرادی که در این زمینه اطلاعات کافی دارند دریافت کنید.

 گاهی اوقات می‌توان از یک سرور پروکسی برای مدت‌های طولانی استفاده کرد. گاهی اوقات نیز سرورهای پروکسی ساده ممکن است بعد از مدتی فعالیت خود را از دست داده یا برای آی ‌پی کشور شما فعال نباشند. به همین دلیل لازم است هر چند وقت یکبار سرور پروکسی را تغییر دهید.

مزایای سرور پراکسی‌ ها

سرور پروکسی‌ها دارای چندین مزیت هستند که برای کاربران عادی و همچنین کسب و کارها و سازمان‌ها ارائه می‌شوند. در ادامه برخی از مزایای سرور پروکسی‌ها را برای شما بیان می‌کنیم.

1.امنیت پیشرفته و قوی

بهترین نمونۀ نقش محافظتی پروکسی سرور‌ها، فایروال‌ها هستند که به راحتی داده‌های خطرناک و تهدید آمیز را فیلتر کرده یا از طریق انسداد این داده‌ها، از ورود آنها جلوگیری می‌کنند.

یک سرور پروکسی می‌تواند نقش محافظت از یک شبکه را به خوبی ایفا کند. به همین دلیل است که سازمان‌های بزرگتر از سرورهای پروکسی قوی‌تر که به صورت پولی تهیه می‌شوند، استفاده می‌کنند. چرا که قدرت بیشتری برای شناسایی عوامل مخرب داشته و تفکیک صدها دادۀ ورودی به صورت همزمان را دارند. کسب و کارها و سازمان‌های بزرگ به هیچ وجه نمی‌توانند بدون محافظت از شبکه، فعالیت خود را آغاز کنند. زیرا امروزه مهاجمان سایبری بسیار زیاد هستند و قصد دسترسی به اطلاعات یک شرکت یا کسب و کار را دارند.

مقاله فایروال چیست و انواع آن را برای مطالعه بیشتر کلیک کنید.

اولین مرحله برای راه اندازی یک کسب و کار و شبکه، محافظت از داده‌ها و حریم خصوصی است که به کمک پروکسی سرورها انجام می‌شود. پروکسی سرورها امکانات و خدمات بسیار زیادی را به صاحبین کسب و کار ارائه می‌دهند. به عنوان مثال می‌توان در پروکسی سرورها، دستور قوانین خاصی را مطابق با نوع فعالیت کسب و کار ایجاد کرد. به این شکل که کسب و کار می‌تواند دستوری را در سرورهای پراکسی قرار دهد، دستوری مثل اینکه از مشخص شدن آدرس دیجیتال شبکۀ آنها در سراسر جهان جلوگیری کند. همچنین از مشخص شدن آدرس آی پی شخصی شبکه کسب و کار، برای بدافزارها و مهاجمان سایبری جلوگیری می‌کند.

اگر فایروال‌ها یا سرور پروکسی‌ها وجود نداشته باشند، به راحتی مهاجمان سایبری و هکرها می‌توانند در طول چند ثانیه آدرس آی پی شخصی شما را به دست بیاورند، به راحتی به شبکه نفوذ کرده و اطلاعات شما را هک کرده یا از آن سوء استفاده کنند.

2.استفاده بهتر از مرورگر

اگر جزء افرادی هستید که تبلیغات در فضای وب سایت‌ها شما را کلافه و خسته کرده است، با استفاده از سرور پروکسی‌ها به راحتی می‌توانید از ورود ناخواسته و کلیک کردن در صفحه‌های تبلیغاتی که به هیچ وجه قصد ورود به آنها را ندارید جلوگیری کنید.

شما با استفاده از سرور پروکسی‌ها می‌توانید به خوبی از مرورگرهای گوگل مثل فایرفاکس یا کروم یا هر مرورگر دیگری استفاده کنید و فقط وارد صفحات مربوط به خود شوید. در واقع سرور پروکسی به عنوان یک بهینه ساز یا بهبود دهنده عملکرد شما در صفحات گوگل، نقش خود را ایفا می‌کند.

3.قابلیت ورود به یک وبسایت یا مشاهده محتوای خاص

امروزه یکی از قوانین بسیار ساده در بسیاری از کشورهای جهان این است که هر کشوری تعدادی از صفحات وب خاص را برای کاربران محدود می‌کند. در نتیجه شما با آی پی کشور خود به هیچ وجه نمی‌توانید وارد آن صفحات شوید و محتوای خاصی را مشاهده کنید.

در صورتی که قصد دارید به یک وب سایت خاص دسترسی پیدا کنید یا محتوای خاصی را مشاهده کنید، می‌توانید با استفاده از سرور پروکسی‌ها، آی پی کشور خود را تغییر دهید. هنگامی که سرور پروکسی را روشن می‌کنید، تمامی اطلاعات به جایی اینکه با آی پی کشور شما وارد مرورگر شود، با آی پی سرور فعال شده، وارد مرورگر می‌شود. در نتیجه به راحتی می‌توانید به صفحاتی که قصد ورود به آنها را دارید، دسترسی پیدا کنید.

4.عدم دسترسی کارمندان به یک صفحه خاص

یکی از جالب‌ترین ویژگی‌های سرور پروکسی‌ها این است که می‌توان از آنها برای شخصی سازی، استفاده کرد. به عنوان مثال فرض کنید که یک کسب و کار قصد دارد که فقط کارمندان و کارکنان بتوانند از سایت‌های مخصوصی که مربوط به کسب و کار یا سازمان آنها می‌شود، بازدید کنند. در نتیجه وارد صفحاتی که حواس آنها را از کار پرت می‌کند یا ارتباطی به کسب و کار و سازمان آنها ندارد، نخواهند شد.

 به راحتی می‌توان این‌گونه شخصی سازی را با استفاده از سرور پروکسی‌ها انجام داد. البته پروکسی‌هایی که برای انجام این کار مورد استفاده قرار می‌گیرند معمولاً هزینۀ بیشتری دارند و به صورت رایگان قابل دریافت نیستند. در هر صورت به عنوان صاحب یک کسب و کار، می‌توانید با دریافت سرور پروکسی، از ورود کارمندان به شبکه‌های مختلف اجتماعی مثل واتساپ و فیسبوک محدود کنید.

5.بالا رفتن سرعت دسترسی

امروزه شرایط به گونه‌ای است که اگر بخواهید وارد صفحات خاصی شوید یا از اپلیکیشن‌های خاص استفاده کنید، در حالت عادی باید زمان بسیار زیادی را برای ورود به این وبسایت‌ها بگذارید. همچنین سرعت دسترسی شما به این سایت‌ها بسیار پایین است.

 دلیل این موضوع این است که پهنای باند معمولاً با محدودیت مواجه است و اگر بخواهید از اینترنت استفاده کنید تا به وب‌سایت خاصی دسترسی داشته باشید، باید هزینه بسیار زیادی را پرداخت کنید. به همین دلیل برای افزایش سرعت دسترسی شما به داده‌ها، باید از سرور پروکسی استفاده کرد. در این حالت پهنای باند دچار تغییر می‌شود و با عوض کردن آی پی می‌توان ورود به صفحات وبسایت و اپلیکیشن‌ها را تسهیل کرد.

6.ثبت اطلاعات کاربران

یکی از مهمترین مزایای استفاده از سرور پروکسی‌ها به خصوص برای سازمان‌ها و کسب و کارهای مختلف این است که می‌توان اطلاعات کاربران را به صورت دقیق ثبت کرد. اصطلاحاً گفته می‌شود سرور پروکسی‌ها قابلیت ثبت گزارش عملکرد دارند. به عنوان مثال یک سرور پروکسی به طور کامل می‌تواند تشخیص دهد که کاربر مورد نظر در چه زمانی وارد وبسایت شده، چه درخواستی را انتخاب کرده و چه زمانی از وبسایت خارج شده است.

همچنین تمامی داده‌ها و اطلاعات مربوط به کاربر را در خود ذخیره و حفظ می‌کند. بنابراین ثبت اطلاعات می‌تواند برای سازمان‌هایی که قصد بررسی عملکرد کارکنان کارمندان و همچنین مهاجمانی که قصد ورود به شبکه آنها را دارند بسیار مفید باشد.

معایب پروکسی یا پروکسی سرور چیست؟

پروکسی سرور در کنار تمام این مزایا، معایبی هم دارد که خوب است قبل از استفاده آنها را بشناسیم قصد داریم در این بخش به این معایب اشاره کنیم.

۱. مشکلات ردیابی

داده‌های حافظه پنهان که پراکسی‌ها استفاده می‌کنند قادرند تمام اطلاعات شخصی از جمله رمزهای عبور را به خاطر بسپارند. این مسئله تا زمانی که کسی از بیرون به این داده‌ها دسترسی پیدا نکند، مشکل خاصی نخواهد بود. اما ممکن است مشکل از سمت خود پروکسی باشد!

گاهی اوقات کارکنانی که تحت پروکسی کار می‌کنند،‌ از این اطلاعات سوءاستفاده می‌کنند. به همین خاطر انتخاب یک ارائه‌دهنده قانونی و معتبر از مهم‌ترین مراحل استفاده از پروکسی است.

۲. امنیت کمتر و نیاز به استفاده از ابزارهای امنیتی

اگرچه پروکسی هویت افراد را ناشناس نگه می‌دارد، اما فاقد رمزگذاری است و از این جهت با مشکلات امنیتی دست و پنجه نرم می‌کند. اکثر پروکسی‌ها از گواهینامه های SSL برای رمزگذاری داده استفاده می‌کنند که برای جلوگیری از حملات امروزی به اندازه کافی قوی نیست؛ به خصوص حملاتی که تحت عنوان SSL stripping شناخته می‌شوند. از این رو موقع استفاده از رمزگذاری‌های نوع SSL، داده‌هایی که از طریق سرور منتقل می‌شوند، امنیت کمتری خواهند داشت.

۳. ناسازگاری با شبکه محلی

گاهی اوقات پروکسی با شبکه محلی سازگار نیست؛ چرا که هم پروکسی و هم شبکه محلی تنظیمات خاص خود را دارند. اگر نیاز دارید از پروکسی در شبکه محلی خود استفاده کنید، یا باید آنها را درست پیکربندی کنید، یا سراغ پروکسی بروید که کاملا با شبکه مورد استفاده شما مطابقت داشته باشد.

۴. هزینه بالای راه‌اندازی و نگهداری

راه‌اندازی و نگهداری سرور پروکسی پرهزینه‌بردار است. اگرچه سازمان‌های بزرگ مشکلی با پوشش این هزینه ندارند، پرداخت آن برای مشاغل کوچک راحت نخواهد بود. حتی بعد از نصب هزینه نگهداری آن نیز  باید پوشش داده شود.

۵. تنظیمات دشوار پروکسی سرور

پروکسی‌ها برای اهداف مشخصی از قبل برنامه‌ریزی می‌شوند. از این‌رو باید سطحی از کدگذاری وجود داشته باشد تا نیازهای افراد را برطرف کند. اما مشکل اینجاست که تنظیمات پروکسی حقیقتا دشوار است و باید به‌گونه‌ای ساخته شود که هیچ درگاهی باز نباشد و هیچ هکری نتواند اطلاعات شخصی شبکه را جاسوسی کند.

تفاوت پروکسی و VPN

سرور پروکسی و شبکه‌های خصوصی مجازی (VPN) در ظاهر مشابه به نظر می‌رسند. چراکه هر دو برای هدایت درخواست‌ها و پاسخ‌ها، از یک سرور خارجی کمک می‌گیرند. همچنین دسترسی کاربر به وب‌سایت‌های مسدود را فراهم می‌کنند. اما این دو تفاوت‌هایی دارند که نمی‌توان از آنها چشم‌پوشی کرد.

پروکسی دروازه یا واسطه‌ای میان شما و اینترنت است. تا وقتی از طریق پروکسی به وب سایت یا برنامه موردنظر دسترسی دارید،‌ آدرس IP شما مخفی است. اما پروکسی سرور نمی‌تواند تمام فعالیت‌های شما را روی صفحات وب مخفی کند. در حالی که VPN‌ با رمزگذاری کل ترافیک، در برابر نفوذ هکرها مقاومت بیشتری نشان می‌دهد. تا زمانی که از VPN استفاده می‌کنید، تمام فعالیت‌های شما رمزگذاری می‌شود و نهادهای خارجی مثل هکرها، سازمان‌های دولتی، کسب‌وکارها و غیره نمی‌توانند فعالیت‌های آنلاین شما را رصد کنند.

پروکسی انتخاب کنیم یا VPN؟

اگر برای ارسال و دریافت داده‌هایی که باید رمزگذاری شوند نیاز به دسترسی مداوم به اینترنت دارید یا اگر با داده‌هایی سروکار دارید که باید از هکرها و جاسوسان شرکت‌های دیگر پنهان بماند، VPN انتخاب بهتری خواهد بود. اگر به‌عنوان مدیر یک سازمان نیاز دارید کاربرانتان به‌صورت ناشناس در اینترنت بگردند، پروکسی سرور برایتان کافی است. اگر می‌خواهید بدانید اعضای تیم از کدام وب‌سایت‌ها استفاده می‌کنند یا می‌خواهید مطمئن شوید به سایت‌های مسدود دسترسی دارند، استفاده از پروکسی راه حل بهتری است.

از سوی دیگر VPN برای استفاده تجاری مناسب‌تر است. چون در این حالت امنیت انتقال داده برای کاربران معمولا مهم‌تر است. پای اطلاعات شرکت و داده‌های پرسنل سازمان وسط است که نباید به دست افراد غیرمجاز برسد. VPN رمزگذاری لازم برای محافظت از این داده‌ها را فراهم می‌کند.

پروکسی معکوس چیست؟

پروکسی معکوس سروری است که رو‌به‌روی یک یا چند وب‌سرور می‌نشیند و درخواست‌های کلاینت‌ها را رهگیری می‌کند. زمانی که کلاینت برای سرور اصلی وب‌سایت یک درخواست ارسال می‌کند، این درخواست‌ها ابتدا در مرز یا لبه شبکه توسط پروکسی معکوس رهگیری می‌شوند. سپس به سمت سرور اصلی ارسال و پاسخ آنها دریافت می‌شود. همان‌طور که می‌بینید، اساس کار پروکسی معکوس کاملا با پروکسی فوروارد متفاوت است.

• پروکسی فوروارد در مقابل کلاینت قرار می‌گیرد و تضمین می‌کند که هیچوقت سرور اصلی مستقیما با مشتری ارتباط برقرار نکند.
• پراکسی معکوس در مقابل سرور مبدا قرار می‌گیرد و تضمین می‌کند که هیچوقت کلاینت مستقیماً با سرور مبدا ارتباط برقرار نکند.

چند نکته برای انتخاب پروکسی سرور

برای اطمینان از انتخاب بهترین پروکسی سرور، مراحل زیر را در نظر داشته باشید:

• میزان پوشش خود را انتخاب کنید: انواع مختلفی از سرورهای پروکسی وجود دارد که سطوح مختلفی از حریم خصوصی را به کاربران ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، پروکسی شفاف یا Transparent Proxy آدرس IP کاربر را نشان می‌دهند، اما می‌توانند محتوای محدودشده را فیلتر کنند. از سوی دیگر یک پروکسیناشناس یا  Anonymous Proxy آدرس IP کاربر را تغییر می‌دهد تا ردیابی داده‌های او دشوار باشد.
• مراقب برنامه‌های رایگان باشید. یک قانون نانوشته‌ای وجود دارد که می‌گوید برنامه‌ها، خدمات و نرم‌افزارهای رایانه‌ای رده بالا که پشتیبانی واقعی ارائه می‌دهند،‌ معمولا گران‌ترند. به همین خاطر پیشنهاد می‌کنیم همیشه سراغ خدمات پروکسی بروید که حداقل برچسب «رایگان» رویش نباشد.  چون این سرورها معمولا توجه زیادی به بحث امنیت ندارند و حتی ممکن است با مشکلات و ضعف‌های حریم خصوصی همراه باشند. مخصوصا از پروکسی‌هایی که داده‌های شما را رمزگذاری نمی‌کنند، تا حد امکان دوری کنید.
• سیاست‌های امنیتی ارائه‌دهنده خدمات پروکسی را بررسی کنید: ارائه‌دهنده خدمات سرور پروکسی برای اینکه بتواند آدرس ip شما را مخفی کند، در وهله اول باید آدرس ip تان را بداند. بنابراین انتظار می‌رود با دقت کافی خط مشی‌های شرکت ارائه‌دهنده در مورد حریم خصوصی کاربران را بررسی کنید و ببینید اطلاعات‌تان رمزگذاری می‌شود یا خیر.

جمع‌بندی

همواره دروازه‌های یک مکان، اصلی‌ترین و مهم‌ترین نقطه از نظر امنیتی است. پروکسی یا میزبان، سرور و روتری است که نقش یک دروازه را برای یک شبکه و نتورک ایفا می‌کند. ازاین‌رو پراکسی‌ها یکی از مهم‌ترین نقاط در حوزه امنیت سایبری شبکه‌ها بشمار می‌آیند. در این به بررسی دو نوع کلی پراکسی ها که شامل پراکسی سخت افزاری و نرم افزاری هستند پرداختیم.

همچنین در ادامه مقاله به توضیح سرور پروکسی پرداختیم که سرور پروکسی می‌تواند به کاربران کمک کند تا به صفحات دلخواه خود دسترسی داشته و از باز شدن صفحات وب مربوط به تبلیغات ناخواسته جلوگیری کنند. همچنین کمک بسیار بزرگی برای سازمان‌ها کسب و کارهای مختلف است. به این گونه که با کمک سرور پروکسی، مدیران می‌توانند داده‌های ورودی به شبکه خود را تنظیم کنند و با ایجاد قوانین خاص تنها به کاربران کارمندان خود اجازۀ ورود به صفحات مخصوصی را بدهند. ویژگی‌های سرور پروکسی‌ها هر سال در حال افزایش است و عملکرد آنها بهبود پیدا می‌کند.