پروکسی چیست و چه کاربردی دارد؟
پروکسی یا Proxy نوعی واسط میان دستگاه و اینترنت است. یعنی زمانی که شما از یک پراکسی استفاده می‌کنید، درحقیقت با انتقال اتصال خود به یک میزبان و اتصال ازطریق آن در حال عبور از یک پل یا دروازه‌ای فرضی هستید. انواع مختلفی از پروکسی‌ها وجود دارد و استفاده‌های فراوانی نیز برای آن می‌توان نام برد.
به‌عنوان‌مثال برای کنترل کارکنان یک سازمان و زیر نظر داشتن ارتباط آن‌ها با شبکه‌های مختلف می‌توان از Proxyها استفاده کرد. در این مقاله قصد داریم تا به‌صورت کامل و جامع به بررسی سرور‌های میزبان بپردازیم، پس تا انتها همراه ما باشید.
فهرست عناوین مقاله
Proxy یا پروکسی چیست؟
واژه انگلیسی Proxy در لغت به معنای نماینده یا وکیل است. در دنیای کامپیوتری و فناوری اطلاعات نیز پروکسی‌ها تقریباً چنین وظیفه‌ای را برعهده دارند. یعنی مانند یک نماینده، واسطه‌ای میان دستگاه شما و شبکه متصل شده خواهند بود. پراکسی‌ها دستگاه‌هایی مانند سرور یا روتر هستند که مانند دروازه عمل می‌کنند و در بحث امنیت شبکه، یکی از مهم‌ترین ارکان اساسی به شمار می‌آیند.
هر دستگاهی که به شبکه متصل می‌شود (حال شبکه چه اینترنت باشد و یا یک شبکه خصوصی) نیاز به یک آدرس دارد. مانند آدرس خانه شما که برای ارسال یا دریافت نامه یا بسته‌های پستی به آن نیاز خواهد بود. حال فرض کنید که می‌خواهید یک بسته به ریاست‌جمهوری ارسال کنید و از وضعیت موجود گله کنید (که صدالبته کو گوش شنوا).
زمانی که بسته یا نامه به مقصد می‌رسد برای بررسی محتویات آن نیاز به طی شدن پروسه‌ای است تا اطمینان حاصل شود که تهدیدی در آن وجود ندارد. درواقع محلی که در آن بسته بررسی خواهد شد یک پروکسی است و مانند یک دروازه اجازه عبور نامه شما را خواهد داد.
با این مثال فکر می‌کنم که با مفهوم Proxy به‌خوبی آشنا شدید؛ اما نکته‌ای وجود دارد این است که تنهای یکی از کاربردهای آن، امنیت و بررسی محتویات نامه است. درحالی‌که می‌توان در همان دروازه علاوه بر اطمینان از بی‌خطر بودن نامه کار‌های مختلفی نیز کرد. مانند دست‌کاری آدرس مقصد یا مبدا، اضافه یا کم‌کردن محتویات آن، سانسور کردن برخی قسمت‌ها و… . در ادامه با ما همراه باشید تا با کاربردهای متنوع پراکسی آشنا شوید.
معرفی کاربردهای پروکسی در حوزه امنیت
یک میزبان یا نماینده (Proxy) می‌تواند نقش‌های مختلفی را ایفا کند. برای مثال می‌توان از آن برای مخفی کردن برخی از اطلاعات استفاده کرد. یعنی زمانی که به یک سایت می‌خواهید دسترسی پیدا کنید، اگر از پروکسی استفاده شود آدرس دستگاه اصلی (سیستمی که از آن در حال استفاده هستید) مخفی خواهد ماند. یا حتی با استفاده از آن می‌توانید فیلترینگ سایت‌ها را نیز دور بزنید. دقیقاً مانند VPN!
اما اشاره شد که دستگاه‌های نماینده در مبحث امنیت شبکه دارای جایگاه ویژه‌ای هستند. ازاینرو عمده کاربردهای آن‌ها دررابطه‌با همین security است و بیشتر سازمان‌ها و شرکت‌ها تنها برای افزایش امنیت نتورک خود، پروکسی تهیه می‌کنند. کاربردهای مهم proxy عبارت‌اند از:
- نظارت بر ترافیک ورودی شبکه در دروازه‌ای جداگانه و اعمال پروتکل‌های امنیتی در میزبان. یکی از کاربردهای پراکسی سرور، استفاده از آن‌ها برای مانیتورینگ شبکه است. همچنین در زمان شناسایی و تشخیص تهدید می‌توان در همان میزبان اقدامات لازم را انجام داد و از ورود خطر به شبکه اصلی جلوگیری کرد.
- کنترل ترافیک خروجی برای جلوگیری از نشر اطلاعات یا نفوذ غیرمجاز. شاید بیش از 50 درصد موفقیت‌آمیز بودن حملات سایبری به دلیل اشتباهات سهوی یا عمدی کارکنان است. برای مثال ورود به یک سایت نامعتبر و دانلود یک نرم‌افزار مخرب (حتی به‌صورت سهوی) می‌تواند کل امنیت شبکه را به خطر بیندازد. ازاینرو با بهره‌گیری از یک نماینده می‌توان از تمامی این اتفاقات جلوگیری کرد.
- کنترل حجم ترافیک و جلوگیری از آفلاین شدن شبکه. هر شبکه می‌تواند به تعداد محدودی از کاربران در یک‌لحظه خدمات ارائه کند. برای مثال خود دیجی‌کالا بیش از 10 هزار کاربر را نمی‌تواند به‌صورت هم‌زمان هندل کند. پس زمانی که این تعداد به بیش از حد مجاز برسد باید منتظر ازکارافتادن سیستم‌ها و در نهایت قطع شبکه باشیم. درحالی‌که می‌توان در میزبان‌ها فیلتر‌های برای تعداد ورودی تعیین و یا با متعادل‌سازی بار از آفلاین شدن شبکه جلوگیری کرد.
Proxy چگونه کار می‌کند و از کجا می‌توان پراکسی تهیه کرد؟
زمانی که کاربر از یک میزبان برای اتصال به شبکه استفاده می‌کند، درخواست ارسال شده توسط سیستم اصلی به پروکسی می‌رسد. سپس میزبان با ارسال همان درخواست به مقصد و دریافت پاسخ از آنجا، پاسخ دریافتی را به سیستم اصلی ارسال می‌کند. برای درک بهتر نحوه کار proxy فرض کنید که می‌خواهید از سایت youtube ویدئو تماشا کنید.
همان‌طور که همه می‌دانیم این سایت در ایران فیلتر است. یعنی هیچ IP متعلق به ایران نمی‌تواند با سرور‌های یوتیوب اتصال برقرار کند. برای حل این مشکل می‌توان از یک میزبان که نه آی‌پی آن توسط ایران و نه توسط خود شرکت گوگل فیلتر شده است استفاده کرد. یعنی با ارسال درخواست به سرور پروکسی و ارسال دوباره همان درخواست توسط سرور میزبان به سرور‌های یوتیوب، اتصال بدون هیچ مشکلی برقرار خواهد شد. همچنین پاسخ‌ها برای درخواست نیز با طی‌کردن همین مسیر به دست شما می‌رسد.
در حالت کلی دو نوع پراکسی می‌توان تهیه کرد: نوع فیزیکی و نوع نرم‌افزاری. در نوع فیزیکی باید یک سرور یا روتر فیزیکی بخرید و با برقراری اتصال میان آن و شبکه خود از میزبان تازه‌وارد بهره‌مند شوید. یا ازطریق دانلود نرم‌افزار‌های proxy، از خدمات شرکت‌های ارائه‌دهنده میزبانی که اغلب به‌صورت ابری فعالیت می‌کنند استفاده کنید.
خود میزبان‌های نرم‌افزاری به دو صورت پولی و رایگان در اختیار کاربران قرار می‌گیرد که توصیه می‌شود از نسخه رایگان آن در طولانی‌مدت استفاده نشود. زیرا افرادی که همانند شما از همین پروکسی سرورها استفاده می‌کنند بسیار زیاده بوده و امنیت منابع و اطلاعات کاربران همواره در معرض خطر قرار دارد.
انواع مختلف پروکسی سرور (proxy)
انواع مختلفی از پروکسی سرورها وجود دارد که تمامی آن‌ها با ارائه یک آدرس جایگزین مانند یک دروازه یا میان‌بر عمل می‌کنند. در این مقاله 12 نمونه مختلف از سرور‌های میزبان را معرفی و توضیح مختصری از هرکدام را بیان خواهیم کرد. این 12 مورد عبارت‌اند از:
- Forward Proxy
- Transparent Proxy
- Anonymous Proxy
- High Anonymity Proxy
- Distorting Proxy
- Data Center Proxy
- Residential Proxy
- Public Proxy
- Shared Proxy
- SSL Proxy
- Rotating Proxy
- Reverse Proxy
پروکسی فوروارد یا forward proxy
نوعی میزبان است که در مقابل مشتریان پیاده‌سازی شده و اطلاعات دریافتی را به گروه‌هایی در داخل شبکه ارسال می‌کند. در حقیقت زمانی که پراکسی سرور فوروارد استفاده می‌شود، کاربر درخواست خود را میزبان ارسال کرده و میزبان تصمیم می‌گیرد تا آیا درخواست باید انجام شود یا نه.
میزبان forward به دلیل نوع عملکردی که ارائه می‌کند باعث ایجاد محدودیت در توانایی شبکه خواهد شد ولی گزینه خوبی برای تأمین امنیت نتورک‌هایی با یک نقطه ورودی است. زیرا مدیریت و امنیت شبکه را ساده‌تر می‌کند.
پروکسی شفاف یا Transparent Proxy
این نوع میزبان‌ها دقیقاً مانند کامپیوتر‌های خانگی یا سیستم‌های اصلی عمل می‌کنند. یعنی در زمان اتصال به یک پروکسی سرور شفاف به‌هیچ‌عنوان متوجه نخواهید شد مگر آنکه از قبل اطلاع داشته باشید. دلیل نام‌گذاری Transparent Proxy نیز همین موضوع است.
شرکت‌هایی که قصد استفاده از میزبان برای کارمندان خود را دارند ولی همچنین نمی‌خواهند تا کسی از این موضوع خبردار شود، از نوع شفاف آن استفاده می‌کنند. یکی از معایب این نوع proxy server این است که استفاده‌کنندگان آن بیشتر از دیگر دستگاه‌ها در معرض حملات سایبری خاص مانند انکار سرویس (SYN-flood denial-of-service) قرار دارند.
پروکسی ناشناس یا Anonymous Proxy
اگر می‌خواهید تا به‌صورت ناشناس به یک شبکه یا سایت دسترسی پیدا کنید، می‌توانید از Anonymous Proxy استفاده کنید. این نوع سرور‌های میزبان با ارائه برخی ویژگی‌های خاص اطلاعات هویتی استفاده‌کننده را محفوظ نگه می‌دارند.
پروکسی‌های شفاف یکی از بهترین گزینه‌ها برای دسترسی به یک شبکه آن‌هم به‌صورت ناشناس است اما بازهم این نوع سرور‌های میزبان بدون اشکال نیستند. باید گفت که بسیاری از افراد استفاده از Proxy ناشناس یا Transparent را غیرقانونی و خلاف حقوق انسانی می‌دانند.
High Anonymity Proxy
این نوع نماینده‌های سرور از مورد قبلی یک پله نیز بهتر عمل می‌کنند و برای افرادی که نیاز به دسترسی کاملاً ناشناس بدون هیچ تردیدی را دارند، مناسب است. نحوه کار High Anonymity Proxy به این صورت است که اطلاعات و داده‌های شخصی استفاده‌کننده را قبل از اتصال پاک‌کرده و پس از آن اقدام به برقراری ارتباط می‌کند.
برخی سازمان‌های اطلاعاتی و نظامی ممکن است تا از این نوع سرویس‌ها به‌منظور انجام عملیات کاملاً سری استفاده کنند. حتی کارمندان یک سازمان نیز برای جلوگیری از رهگیری ردپای خود از پروکسی ناشناس سطح بالا بهره می‌برند.
Distorting Proxy یا میزبان‌های تحریف‌کننده
نمونه دیگری از پراکسی‌ها نیز وجود دارند که با تحریف IP خود اهداف مختلفی در پیش می‌گیرند. برای مثال ممکن است میزبانی با تحریف آی‌پی آدرس خود سعی در مخفی کردن اطلاعات واقعی استفاده‌کننده از proxy و حتی خودش را داشته باشد.
نحوه کار Distorting Proxy به این صورت است که با تغییر آدرس واقعی خود به یک آدرس نامعتبر و اشتباه، شبکه‌هایی که قصد اتصال به آن‌ها دارد را فریب دهد. بااین‌حال برخی از وب‌سایت‌ها با تشخصی خودکار این نوع سرور‌های نماینده از کانکت شدن آن‌ها جلوگیری می‌کند.
Data Center Proxy یا میزبان مرکز داده
پروکسی‌های data center باتوجه‌به این‌که به ارائه‌دهندگان اینترنت یا internet service provider (ISP) وابسته نیستند، گزینه بسیار خوبی برای افرادی که نیاز به یک راه‌حل سریع و ارزان دارند، خواهد بود. میزبان مرکز داده همان‌طور که از نامش نیز پیداست، توسط یک شرکت و ازطریق یک دیتاسنتر به مشتریان ارائه می‌شود.
از مزایای Data Center Proxy می‌توان به‌سرعت بالا در جمع‌آوری داده‌ها و همچنین ارزان بودن این کار اشاره نمود اما استفاده‌کنندگان از آن نباید انتظار داشته باشند تا همیشه ناشناس بمانند و ممکن است اطلاعات احراز هویتی‌شان در معرض خطر قرار گیرد.
Residential Proxy یا پراکسی مسکونی
این نوع سرور‌های نماینده با ارائه IP آدرسی که متعلق به یک سرور فیزیکی است، نسبت به موارد قبلی قابل‌اعتمادتر هستند. برای افرادی که نیاز به مسدود‌سازی آگهی‌ها، کوکی‌ها و حتی تبلیغات مشکوک برای وب‌سایتشان دارند، این گزینه بسیار مناسب است.
اما بهتر است اضافه کرد که هزینه بیشتری نیز برای تهیه Residential Proxy باید پرداخت کنید و این مورد نسبت به بقیه رقبای خود گران‌تر است. ازاین‌جهت پیشنهاد می‌شود تا قبل از هر اقدامی ابتدا بررسی کنید که آیا سرمایه‌گذاری بر روی این نوع پراکسی به‌صرفه خواهد بود یا نه؟
Public Proxy یا نماینده عمومی
این نوع میزبان‌ها رایگان بوده و برای تعداد کاربران زیادی خدمات ارائه می‌دهند. پس نباید انتظار سرعت بالا و همچنین امنیت زیادی را داشته باشید. نحوه کار Public Proxy به این صورت است که با دادن IP آدرس خود به کاربران، هویت آن‌ها را تا حدودی مخفی نگه می‌دارد.
دلیل پایین بودن سرعت proxyهای عمومی همین پابلیک و رایگان بودن آن است. چون تعداد نامحدودی از کاربران می‌توانند به آن متصل شوند. پیشنهاد می‌شود تا در زمان اتصال به این نوع میزبان‌ها حداکثر احتیاط را پیش بگیرید زیرا که خطر سرقت داده‌های کاربران بسیار بالاست.
Shared Proxy یا پراکسی اشتراکی
پراکسی‌های اشتراکی ممکن است توسط بیش از یک کاربر استفاده شوند. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این نوع سرور‌های میزبان، پایین بودن قیمت آن‌هاست. اما سرعت اتصال پروکسی اشتراکی چنگی به دل نمی‌زند و اگر نیاز به اتصال سریعی دارید بهتر است تا پول خود را برای تهیه آن به هدر ندهید. ممکن است فرد دیگری که به‌صورت مشترک از پروکسی شما استفاده می‌کند کار خلافی انجام دهد و شما نیز تنبیه شوید.
SSL Proxy
SSL مخفف secure sockets layer بوده و از پروکسی SSL برای ارتباط در زمانی که هر دو طرف داده‌های رمزگذاری شده ارسال می‌کنند، استفاده می‌شود. سازمان‌هایی که نیاز به امنیت بیشتر در برابر تهدیداتی دارند که پروتکل SSL به‌خوبی می‌تواند آن‌ها را شناسایی و متوقف کند، از این نوع پراکسی‌ها بهره می‌برند.
همچنین باید اشاره کرد که سایت‌هایی با SSL Proxy نسبت به رقبای بدون این نوع میزبان، از نظر SEO نتیجه بهتری خواهند گرفت اما سرعت بارگذاری سایت در زمان بازدید‌های مجدد کند‌تر خواهد شد.
Rotating Proxy
این نوع سرور‌های میزبان IP آدرس‌های منحصربه‌فردی در هر بار اتصال به شما اختصاص می‌دهند. یعنی آی‌پی‌های تمامی اشخاصی که قبل از شما به Rotating Proxy متصل شده‌اند با آی‌پی شما متفاوت خواهد بود.
از این نوع پروکسی‌ها برای بازدید از یک سایت به‌صورت متعدد و بدون فاش شدن اطلاعات کاربر استفاده می‌شود. در برخی از proxyهای چرخشی ممکن است نوع اشتراکی یا عمومی آن وجود داشته باشد که منجر به فاش شدن اطلاعات شما شود.
Reverse Proxy یا پراکسی پشت
برخلاف پراکسی فوروارد، Reverse Proxy در مقابل سرورها قرار می‌گیرد و درخواست‌های دیگر کلاینت‌ها را به سرورها ارسال می‌کند. این نوع میزبان‌ها برای سایت‌های محبوب و با بازدید بالا بسیار مناسب هستند، زیرا با متعادل‌سازی درخواست‌های ورودی، می‌توانند پهنای باند شبکه را پایین نگهدارند.
بزرگ‌ترین عیب پروکسی‌های پشت این است که در صورت نفوذ به آن، ساختار پروتکل HTTP مورداستفاده توسط سایت یا شبکه آشکار شده و خطر بزرگی سیستم را تهدید خواهد کرد. ازاینرو مدیران شبکه در هنگام استفاده از این نوع proxy ممکن است مجبور شوند تا فایروال خود تقویت یا مکان آن را تغییر دهند.
جمع‌بندی
همواره دروازه‌های یک مکان، اصلی‌ترین و مهم‌ترین نقطه از نظر امنیتی است. پروکسی یا میزبان، سرور و روتری است که نقش یک دروازه را برای یک شبکه و نتورک ایفا می‌کند. ازاینرو پراکسی‌ها یکی از مهم‌ترین نقاط در حوزه امنیت سایبری شبکه‌ها بشمار می‌آیند.
انواع مختلفی از میزبان‌ها یا همان proxyها وجود دارد که در این مقاله به بررسی 12 مورد از آن‌ها پرداختیم. امید است تا با تهیه و انتشار این مقاله توانسته باشیم به برخی از سوالات شما کاربران عزیز پاسخ دهیم.
دیدگاهتان را بنویسید