تا به حال اسم شبکه تحویل محتوا به گوشتان خورده است؟ می‌دانید cdn چیست؟ نگاهی به این آمارها بیندازید:

• ۲۵ درصد کاربران وب‌سایتی که بارگذاری‌اش بیش از ۴ ثانیه طول بکشد را رها می‌کنند!
• ۷۴ درصد کاربران وب‌سایتی که بارگذاری‌ای روی موبایل بیش از ۵ ثانیه طول بکشد را رها می‌کنند!
• ۴۶ درصد کاربران هیچ‌وقت به وب‌سایت‌هایی که احساس کنند عملکرد ضعیفی دارد، برنمی‌گردند!

نگران‌کننده است، مگر نه؟

امروزه اکثر محتوای اکثر وب‌سایت‌ها و برنامه‌هایی که مردم هر روز با آنها تعامل دارند، با سیم به کل دنیا فرستاده می‌شوند. طوری که اگر سرور یک وب‌سایت در ایران مستقر باشد، کاربری که در ترکیه زندگی می‌کند، نسبت به کاربران اروپا یا آمریکا زودتر محتوا را دریافت می‌کند. هرچه این فاصله دورتر باشد، سرعت کمتر، تاخیر بیشتر، و تجربه کاربری طاقت‌فرساتر است. این مشکل را می توان با یک شبکه تحویل محتوا (CDN) برطرف کرد. در این مقاله همراه ما باشید تا ببینیم cdn چیست و چطور کار می‌کند.

شبکه تحویل محتوا یا CDN چیست؟

CDN یا شبکه تحویل محتوا (Content Delivery Network) شبکه‌ای از سرورها (نقاط حضور یا POP ها) است که در مکان‌های مختلف در سراسر دنیا قرار می‌گیرند تا تحویل کل وب‌سایت و محتوای آن به کاربر در سریع‌ترین زمان ممکن با کمترین میزان تاخیر انجام شود. به این صورت که محتوای سایت روی سرورهای مختلف (برای مدتی) ذخیره می‌شود و این مکان‌ها از نظر استراتژیک در مناطق پرجمعیت با بیشترین تقاضا قرار دارند. گاهی به آن‌ها سرور لبه (Edge Server) هم گفته می‌شود.

زمانی که کاربر از وب‌سایت‌های مبتنی بر CDN درخواست محتوا می‌کند، این درخواست به‌طور کاملا خودکار به نزدیک‌ترین POP ارسال و محتوا از کش این سرور برای کاربر فرستاده می‌شود. اگر نزدیک‌ترین POP اطلاعات لازم را در دسترس نداشت، درخواست کاربر به دیگر POP های نزدیک و نهایتا به سرور اصلی فرستاده می‌شود. بنابراین با استفاده از CDN به جای آنکه سرور اصلی مدام یک محتوای خاص را به همه‌جا بفرستد، این محتوا از حافظه کش سرورهای دیگر تامین خواهد شد.

سرویس CDN چطور کار می‌کند؟

گفتیم که اساس کار سرویس CDN این است که سرور را به کاربر نزدیک کند و در صورت درخواست او، هر بار محتوای موردنیاز را از حافظه پنهان سرور بخواند. از آنجا که قراردهی کش‌ها در نزدیکی تک تک کاربران اینترنتی امکان‌پذیر نیست، در سرویس CDN چندین PoP (Point of Presence) یا نقطه حضور به‌عنوان سرور در سراسر مناطق جغرافیایی بزرگ توزیع می‌شوند.

در مرحله بعد CDN باید بتواند درخواست کاربر را به نزدیکترین POP هدایت کند. اکثر CDN برای ارسال درخواست از تکنولوژی GeoIP استفاده می‌کنند. GeoIP را می‌توان یک جدول جستجوی بزرگ در نظر گرفت که وظیفه نگاشت آدرس IP را به مناطق جغرافیایی (کشور، شهر و غیره) برعهده دارد.

آیا CDN همان میزبان وب (Host) است؟

حالا که با تعریف این سرویس آشنا شدید، ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که فرق هاست و cdn چیست. این دو مفهوم کاملا متفاوت‌اند:

• هاست خدمات میزبانی برنامه‌های آنلاین مثل وب‌سایت‌ها و برنامه‌های تلفن همراه را روی یک سرور فراهم می‌کند و اگر این سرور به هر دلیلی از کار بیافتد، سایت شما هم آفلاین می‌شود.
• شبکه‌های CDN یک سرویس کش محسوب می‌شوند که فایل‌ها را موقتا ذخیره می‌کنند تا صورت نیاز به‌عنوان یک پروکسی سرور فرایند تحویل محتوا را سریع‌تر کند. وقتی یک POP از کار می‌افتد، باقی به کار خود ادامه می‌دهند و سایت از دسترس خارج نمی‌شود.

مزیت‌های استفاده از سرویس CDN چیست؟

شاید بپرسید مزیت استفاده از سرویس CDN چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم. در ادامه با چند مورد از مزیت‌های این سرویس آشنا می‌شویم.

قابلیت اطمینان، دسترسی و عملکرد بهتر

این یکی از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از CDN است. در این سرویس داده‌هایی که باید برای کاربران در دسترس باشند، روی چند سرور تکرار می‌شوند. بنابراین حتی اگر منبع اصلی در دسترس نباشد، POP ها به راحتی آنها را مدیریت می‌کنند. به این ترتیب اتفاقاتی مثل پخش رسانه، بازی و بارگیری خیلی سریع‌تر اتفاق می‌افتد و با هدایت ترافیک به POP های خلوت‌تر، جریان اتصالات تقویت می‌شود.

مقیاس‌پذیری قابل توجه

سرویس CDN از سرویس اصلی در برابر افزایش ترافیک محافظت می‌کند. به این ترتیب حتی اگر تعداد زیادی از کاربران در سراسر دنیا برای محتوای خاصی درخواست ارسال کنند، سرور به راحتی می‌تواند این درخواست‌ها را مدیریت کند.

تقویت امنیت سرور

یکی از مزیت‌های برجسته سرویس cdn این است که یک لایه امنیتی دیگری به سرور مبدا اضافه می‌کند تا با قدرت بیشتری جلوی حملات DDoS را بگیرید. به این ترتیب نه تنها می‌توانید از محتوای خود محافظت کنید، بلکه زیرساخت‌های پشت آن در برابر هرزنامه‌ها، ربات‌ها و کاربران مخرب در امان می‌مانند.

هزینه کمتر پهنای باند

شاید بپرسید cdn ها چه تاثیری می‌توانند بر پهنای باند داشته باشند. یکی از مزیت‌های خوب این سرویس این است که موقع کش کردن داده‌ها، آن‌ها را فشرده می‌کند. به این ترتیب حجم فایل‌های قابل انتقال در شبکه کمتر می‌شود و هزینه میزبانی وب برای اپلیکیشن‌های پر کاربرد کاهش می‌یابد.

معایب احتمالی استفاده از CDN چیست؟

در کنار مزیت‌هایی که در بخش قبل اشاره کردیم، استفاده از سرویس cdn معایبی هم دارد که نباید نادیده گرفته شود. برخی از مواردی که باید به آنها توجه کرد عبارتند از:

موقعیت مکانی سرورهای لبه

مشکل موقعیت مکانی سرورهای لبه در CDN چیست؟

اگر اکثر کاربران شما ساکن کشوری باشند که سرویس CDN آنجا سروری نداشته باشد، داده‌های شما بدون استفاده از این سرویس سریع‌تر و مطمئن‌تر به دست کاربر می‌رسند. بنابراین بهتر است با کمی تحقیق و بررسی، ابتدا موقعیت مکانی سرور‌های لبه هر ارائه‌دهنده را بررسی کنید و بعد در مورد استفاده از سرویسشان تصمیم بگیرید.

دسترسی محدود به پشتیبانی

وقتی از خدمات یک ارائه‌دهنده CDN استفاده می‌کنید، شخص دیگری مسئول اجرای سرویس است و در صورت بروز مشکلات فنی کار زیادی از عهده شما برنمی‌آید. یکی از مشکلات استفاده از سرویس CDN این است که باید صبر کنید تا متخصص موردنظر مشکل پیش‌آمده را برطرف کند.

فیلترشدن شبکه و قطع دسترسی

گاهی اوقات برخی کشورها یا سازمان‌ها به یک‌باره کل دامنه‌ها یا آدرس‌های IP سرویس‌های رایگان CDN را مسدود می‌کنند. اغلب اوقات این مقررات با مرزهای جغرافیایی، سیاسی و تجاری در دنیای واقعی کاملا مرتبط‌اند و با توجه به اینها تعیین می‌شوند. بنابراین موقع انتخاب خدمات CDN باید به‌دنبال ارائه‌دهنده‌ای باشید که منابع کافی داشته و با مقررات روز دنیا سازگار باشد.

تاثیر سرویس CDN بر رشد وب‌سایت‌ها

مشتریان اصلی شبکه‌های تحویل محتوا مالکان صفحات وب هستند که می‌کوشند با بهره‌مندی از این سرویس کیفیت خدمات خود را افزایش دهند. اگر مشتاقید بدانید برای وب‌سایت‌ها مزیت cdn چیست، این بخش را تا آخر بخوانید.

• افزایش سرعت بارگذاری صفحه: این روزها کاربران انتظار دارند سایت‌ها فورا بارگذاری شوند. از طرفی گوگل نیز برای رتبه‌بندی وب‌سایت سرعت بارگذاری را در نظر می‌گیرد. شبکه تحویل محتوا با استفاده از نقاط حضور PoP این نیاز را به بهترین شکل ممکن برآورده می‌کند.
• کاهش نرخ پرش: هرچقدر وب‌سایتی سریع‌تر باشد، احتمال اینکه کاربران دکمه ضربدر قرمزش را بزنند و آن را ترک کنند، کمتر می‌شود. افزایش مدت‌زمان ماندگاری کاربران (Dwell Time) یکی از عناصر کلیدی رتبه‌بندی صفحات است که با cdn تضمین می‌شود.
• بهبود سرعت اجرای HTTPS: سرورهای لبه با مدیریت دست‌دهی SSL/TLS و کاهش تاخیر اتصال، اجرای HTTPS را سرعت می بخشند.
• بهینه‌سازی تصاویر سایت: به کمک سرویس cdn می‌توانید تصاویر خود را بهینه کنید و این به رتبه بهتر و ترافیک بالاتر از محل جستجوی تصاویر منجر می‌شود.
• مدیریت بهتر اوج ترافیک: در برخی زمینه‌های خاص مثل تجارت الکترونیک، بعضی روزها حجم ترافیک سایت به اوج می‌رسد. این مواقع ارائه‌دهندگان CDN درخواست‌های کاربران را بین سرورهای CDN توزیع می‌کنند تا فشار روی سرورها متعادل باشد و از اضافه بار سرور جلوگیری شود.
• رمزنگاری امن‌: یک ارائه‌دهنده خوب cdn، گواهی‌های SSL و روش‌های رمزنگاری جدید را طوری ادغام می‌کند که نه تنها عملکردهای معمول کاربران تحت‌الشعاع قرار نمی‌گیرد، بلکه اغلب اوقات کاربران حتی متوجه تغییرات نمی‌شوند.

چه مشاغلی از سرویس cdn بیشتر سود می‌برند؟

جدا از مزیت‌های عمومی cdn ها، برخی از کسب‌و‌کارها به‌طور ویژه‌ای از این سرویس سود می‌برند. بیایید ببینیم دلیل استفاده این کسب‌و‌کارها از cdn چیست:

تجارت الکترونیک (وب‌سایت‌های فروشگاهی)

CDN به سایت‌های تجارت الکترونیک کمک می‌کند حتی مواقع اوج ترافیک مثل بلک فرایدی یا تخفیف‌های آخر فصل، محتوا را سریع و کارآمد در اختیار کاربر بگذارند.

سازمان‌های دولتی

وب‌سایت‌های بزرگ و پر محتوا مثل سازمان‌های دولتی برای ارائه اطلاعات حیاتی در نهایت سرعت و عملکرد از این سرویس بهره می‌برند.

سازمان‌های مالی

موسسات بانکی و سایر سازمان‌های مالی مثل اداره مالیات به زیرساخت سریع، ایمن و قابل اعتماد نیاز دارند تا داده‌های حساس در نهایت امنیت به دست مصرف‌کننده و تحلیلگر برساند. بهترین راه‌حل آن‌ها برای انتقال داده‌ها بدون خطر حملات DDoS و اضافه بار سرور، سرویس CDN است.

رسانه‌ها و سایت‌های خبری

وب‌سایت‌های رسانه‌ای و مطبوعات باید اطلاعات را به‌موقع و کاملا به‌روز ارائه دهند تا از نظر کاربران ارزشمند تلقی شوند. سرویس CDN به شرکت‌های رسانه‌ای کمک می‌کند عناوین و صفحات اصلی اخبار را سریع‌تر به‌روز کنند و اخبار قدیمی را به‌طور خودکار از روی سرور حذف کنند.

برنامه‌های موبایلی

کاربران موبایلی به محتوای پویا بر اساس موقعیت مکانی خود نیاز دارند. CDN ضمن برآورده‌سازی این نیاز، مدت‌زمان بارگذاری را کاهش و سرعت پاسخگویی را افزایش می‌دهد.

کاربردهای فناوری و سرویس ابری SaaS

زیرساخت‌های cdn می‌توانند روزانه به میلیاردها درخواست کاربران وب پاسخ دهند، بی‌آنکه با حجم زیاد درخواست‌ها اختلالی در عملکرد پاسخگویی اتفاق بیافتد.

مطالعه مقاله ایمیل سرور چیست و چگونه کار میکند؟ از دست ندهید.

کلام آخر

تکنولوژی CDN زندگی کاربران وب‌سایت‌ها را سریع و آسان می‌کند. به کمک آن می‌توانید برای کاربرانی که از دوردست‌ها مهمان سایت شما هستند، تجربه کاربری روانی رقم بزنید و خاطره خوشی از سرعت تحویل محتوا در ذهن آنان ثبت کنید. این تکنولوژی برای برنامه‌های کاربردی پرتقاضا یک راه‌حل نجات‌دهنده است تا صرف نظر از حجم درخواست‌ها بتوانند به نیازهای تمام کاربران در کمترین زمان ممکن پاسخ بدهند.

امیدواریم بعد از مطالعه این مقاله دیگر پرسش بی‌پاسخی درباره CDN در ذهنتان باقی نمانده باشد. همچنین اگر شما عزیزان اطلاعات بیشتری درباره این سرویس دارید، منتظر شنیدن نظرات شما عزیزان هستیم.